فلسفه هندوانه خوری اول زمستان چیست؟

۳۰ آذر هر سال شبی برای «یلدا» دارد که جشن باستانی ایرانیان با چاشنی دورهمی و مهمانی است. در تاریخ معاصر هم هرچه به عقب می‌رویم ـ لااقل تا دوره قاجار ـ هندوانه، خوراکی مشهور این جشن است. اما فلسفه هندوانه‌خوری وسط سرما چیست؟

درباره هندوانه شب یلدا اول این نکته را بگوییم که همیشه برای همه مهیا نبوده است و باید از قبل برایش تهیه و تدارک دیده می‌شد. معمول این بود که هندوانه شب یلدا را به شیوه‌ای خاص می‌کاشتند و پرورش می‌دادند که بتوان آن را دیرتر برداشت کرد؛ یعنی تلاش میشد میوه هندوانه تا حد ممکن زمانی طولانی‌تر متصل به ساقه بماند و به‌ طور طبیعی سالمتر بماند. بعد هم هندوانه‌های بهتر را در میان کاه نگهداری می‌کردند تا شب یلدا پای سفره شب‌نشینی برود.

معلوم است در دوره قاجار و حتی پس از آن، این هندوانه عزیزکرده و پُرزحمت برای همه مهیا نبود و نمونه‌اش اینکه در کتاب «خاطرات عین‌السلطنه» که خودش از شاهزادگان قاجاری بود چنین آمده است: «هوا پس از برف یکی دو شب سرد کرد... دیشب که شب چله بزرگ است، ایرانی‌ها معمول دارند هندوانه بخورند، این تهیه را نداشتیم. اتفاقا... [یک نفر]محض گرفتن مبلغی پول و یک خروار غله یک دانه [هندوانه] آورد که ما فال فال کرده به همه چشاندیم تا معمول ترک نشده باشد [رسم معمول انجام شده باشد]».

نکته دیگر اینکه ایرانی‌ها برای شب یلدا بنا به سنت باستانی، خرید نمی‌کردند و چنانکه «نصرالله حدادی» مورخ و تهران‌شناس معاصر می‌گوید: «هیچ خوراکی از بازار خریداری نمی‌شد. معمولا همه را زنان خانواده در طول سال جمع‌آوری می‌کردند. در شب یلدا مهمان‌ها نیز با خود خوراکی می‌آوردند، اما بیشتر میزبان تهیه شب‌چره [تنقلات شب‌نشینی] را بر عهده می‌گرفت... گردو، بادام، تخمه هندوانه، خربزه، مغز هسته زردآلو، کشمش، سنجد، کنجد، توت خشک و بذرک نیز از خوراکی‌های روی کرسی بود».

هندوانه بخوریم یا کشمش؟

حالا برسیم به هندوانه شب چله و البته نام «چله» از اینجا می‌آید: «مردم ایران از اول دی تا ۱۰ بهمن را چله بزرگ و از ۱۱ بهمن تا ۳۰ بهمن که ۲۰ روز بود را چله کوچک می‌دانستند و معتقد بودند پس از آغاز چله بزرگ زمین کم‌کم شروع به گرم‌شدن می‌کند و این نوید بزرگی برای آنها بود که زمستان‌های سختی را پشت سر می‌گذاشتند».

برای دانستن فلسفه هندوانه‌خوری وسط سرما روایت مفصل و دلنشین «جعفر شهری» از یلدا‌های دوره قاجار را در کتاب «طهران قدیم» بخوانیم تا بدانیم کار ایرانی‌ها هیچ‌ وقت بی‌حکمت و بی‌فلسفه نیست؛ پیشاپیش یلدایتان مبارک؛ «در تهران فصل‌ها زودتر از زمان مقرر شروع می‌شدند، به‌ این‌ گونه که از ده ـ پانزده روز به عید نوروز مانده بهار و از اواسط تابستان، پاییز و از میانه پاییز، زمستان شروع می‌شد و ماه اول سال یعنی برج حمل یا فروردین را ماه گل‌بران و ماه دوم آن یعنی اردیبهشت را توت‌پزان و از اول ماه تیر تا پانزدهم مرداد را چله تابستان و از اول ماه دی تا آخر بهمن را چله زمستان می‌گفتند.

چله‌هایی که در اولی گرما و در دومی سرما به غایت می‌رسید و اتمامشان به قرار زیر: که پس از گذشت ۳۵ روز از تابستان می‌گفتند که باد خنک دزده می‌زند که شب‌ها رو به خنکی می‌گذارد و پس از ۴۵ روز که باد خنک آشکارا می‌زند که روزهایش هم خنک می‌شود و از همین ایام بود که باید به فکر چوب و هیزم و خاکه ذغال زمستان باشند؛ و زمستان که دو چله به اسم چله بزرگه و چله کوچکه داشت که چله بزرگ از اول دی تا دهم بهمن بود که زمین نفس دزده کشیده تکِ (حدت) سرما را می‌شکست و از آن به بعد تا آخر بهمن که چله کوچک بوده، می‌گفتند کاری که چله بزرگه نکرده چله کوچکه می‌کند... و هرگز سرمای چله بزرگه به پای سرمای چله کوچکه نمی‌رسید و با تمام شدن چله کوچکه هم بود که فقرا می‌گفتند زمستان تمام شد و روسیاهی به ذغال ماند و غم سرما و عدم استطاعت تهیه خاک ذغال را فراموش می‌کردند...

و شب اول چله بزرگه یا شب یلدا که بزرگترین شب سال بود هر دسته از خویش و اقارب و همسایه شب‌نشینی گرفته در آن بساط سور و سات از آجیل و شیرینی و میوه مخصوصا هندوانه و انار و خربزه فراهم کرده، دور هم جمع شده به خوش‌گذرانی و شب‌ زنده‌داری و گرفن فال حافظ می‌پرداختند و در این شب بود که می‌گفتند با خوردنی‌های سفره شب یلدا، مثل خوراکی‌های پای سفره هفت‌سین، طبیعت گرم را می‌توانند سرد و طبیعت سرد خود را گرم بکنند.

به این صورت که اگر از گرمی مزاج رنج می‌برند هندوانه و انار و اگر از سردی ناراحت می‌شوند، توت و کشمش و خرما و مثل آن بخورند».

امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست

امروز ۳۰ آذر مصادف با ۲۱ دسامبر میلادی و ۱۶ جمادی‌الاول هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.

ـ وفات «ابوحنیفه دینوری» ادیب، منجم و ریاضی‌دان مسلمان در سال ۲۸۱ قمری
ـ درگذشت «علی عمادالدوله دیلمی» از مؤسسین حکومت آل‌بویه در سال ۳۳۸ قمری
ـ گروگان‌گیری وزیران نفت «اوپک» در جریان نشست اعضای این سازمان در وین اتریش در سال ۱۹۷۵ میلادی
ـ سقوط هواپیمای مسافربری آمریکا بر فراز «لاکربی» در اسکاتلند در سال ۱۹۸۸ میلادی
ـ درگذشت «مرتضی احمدی» هنرمند و بازیگر سینما و تلویزیون در سال ۱۳۹۳ شمسی

منبع: خبرگزاری فارس

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.

اَللهُمَّ بَارِک عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا بَارَکتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.

خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم درود فرستادی، راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.
خداوندا بر محمد و آل محمد برکت نازل فرما، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم برکت نازل فرمودی، به راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.

بدترین و بهترین شیرینی ها برای شب یلدا کدام هستند؟

یک متخصص تغذیه می گوید مصرف شیرینی در هر زمانی در طول سال باید با متعادل باشد به خصوص برای افرادی که بیماری های زمینه ای مبتلا هستند.

دکتر شهاب اولیایی متخصص تغذیه و رژیم درمانی عنوان کرد: در شب یلدا خانواده های بسیاری جشن و مهمانی می گیرند و این جشن همراه با مصرف تنقلات خواهد بود.

اولیایی گفت: یکی از مهمترین تنقلات مصرفی در این شب شیرینی ها هستند. برخی نه تنها در شب یلدا بلکه در سایر اوقات سال نیز به مصرف شیرینی جات اعتیاد پیدا کرده اند. اعتیاد به مصرف شیرینیجات به معنای واقعی کلمه یک اعتیاد واقعی است.

متخصص تغذیه اظهار داشت: اعتیاد به شیرینی‎جات دقیقا همانند مواد مخدر است چرا که دقیقا به همان بدی تاثیر می گذارد.

این متخصص رژیم درمانی افزود: انواع شیرینی اگر عوارضی دارند دقیقا به نحوه مصرف ما برمی گردد. تنقلات و شیرینی ها به عنوان یکی از تفریحات درنظر گرفته می شود، به این ترتیب که فرد حوصله اش سر رفته و یا هوس می کند و سپس به سراغ شیرینی می رود.

وی ادامه داد: ولی وقتی که شیرینی به صورت نیاز در می آید باید پاسخی به این نیاز وجود داشته باشد. این پاسخ گاهی اوقات شدیدتر و بیشتر هم می شود. در این زمان است که خوردن شیرینی باعث ایجاد مشکل می شود.

سمی به نام شکر

اولیایی اذعان داشت: یکی از عناصر تشکیل دهنده شیرینی ها شکر است. این شکر می تواند صدمات بسیار زیادی به بدن همراه داشته باشد.

این متخصص تغذیه تاکید کرد: شکر توانایی این را دارد که سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. گلبول های سفید بدن نیز تضعیف می شوند. بنابراین بدن در مقابل ویروس ها، میکروب ها و باکتری های مضر توانایی لازم را برای مقابله نخواهد داشت.

متخصص رژیم درمانی بیان داشت: شکر تعادل مواد غذایی مقوی بدن را به هم بزند و باعث ترشح بیش از حد هورمون ها می شود. این ماده حتی اضطراب آور هم هست. متعاقب آن سبب  کج خلقی و بداخلاقی می شود.

وی یادآور شد: کسانی که وابستگی به مصرف شیرینی دارند اگر آن را مصرف نکنند دچار بداخلاقی و بی حوصلگی خواهند شد.

مشاور تغذیه تاکید کرد: شیرینی زیاد بر روی کودکان نیز در زمینه هوش تاثیر منفی می گذارد و باعث بی قراری آنها و یا بیش فعالی کودکان می شود.

کدام شیرینی بدتر است؟

وی در پاسخ به این پرسش که چه نوع شیرینی هایی بدتر از بقیه است گفت: بد بودن یک شیرینی بستگی به میزان شکر و چربی و البته نوع آردی که در شیرینی مصرف شده، دارد. شیرینی اگر با آردهایی با سبوس بیشتر تهیه شود شیرینی بهتری خواهد بود و هر چقدر قند و شکر کمتری داشته باشد قطعا ارزش غذایی بیشتری دارد.

اولیایی خاطرنشان کرد: هر چقدر در شیرینی از خامه کمتری استفاده شود آن شیرینی سالم تر است. شیرینی های حاوی شکر زیاد، آردهای تصفیه شده و خامه از نوع بدترین شیرینی ها هستند. اگر می خواهیم بر روی مصرف شیرینی کنترل داشته باشیم، استفاده از شیرینی های سالم تر یک راه حل است.

متخصص تغذیه بیان داشت: برای افراد سالم محدودیت های غذایی کمتر است و در شب یلدا می توانند محدودیت های کمتری برای خود جهت خورد و خوراک در نظر بگیرند اما این موضوع نباید باعث شود که در مصرف تنقلات و شیرینی افراط کنند. باید جانب تعادل باید رعایت شود.

هشدار به بیماران زمینه ای

این متخصص رژیم درمانی و مشاور تغذیه تصریح کرد: برخی از افراد دچار بیماری های زمینه ای و متابولیک هستند همانند کسانی که چربی خون دارند و یا از دیابت رنج می برند. برخی دیگر نیز به کبد چرب مبتلا هستند و یا اینکه فشار خون دارند. این افراد باید بسیار به این موضوع دقت کنند که افراط در همان یک شب یلدا می تواند برایشان بسیار خطرناک و تهدید کننده باشد.

وی گفت: این افراد باید به این موضوع دقت کنند اگر می خواهند تنقلات مصرف کنند باید از طرف دیگر شام خود را بسیار سبک تر کنند. ترجیح بدهند در این شب بیشتر از میوه جات استفاده کنند. آجیل را در مقادیر کم میل کنند و این آجیل هم ترجیحا خام باشد. آجیل شور برای کسانی که فشار خون دارند اصلا خوب نیست.

اولیایی تاکید کرد: مصرف شیرینی ها، آجیل ها برای افرادی که دیابت دارند کنترل قند را دشوار می سازد. تنظیم قند خون برای دیابتی ها در شب یلدا بسیار مهم است.

اولیایی در پایان گفت: هر واحد میوه حدود 15 گرم قند دارد و این برای کسانی که دیابت دارند مشکل ساز است. به همین دلیل ممکن است افراد با گمان اینکه قند میوه مشکلی ایجاد نمی کنند مصرف آن را در شب یلدا بالا ببرند که این اصلا درست نیست. قند میوه جذب نمی شود بنابراین حتی در مصرف میوه ها هم باید تعادل برقرار شود. اهمیت به نوع تغذیه در شب یلدا بسیار مهم است.

منبع: جام جم آنلاین

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم

اس ام اس تبریک شب یلدا

تبریک شب یلدا یکی از سنت‌های قدیمی ایرانیان است، به مناسبت فرارسیدن این شب، اس ام اس های مناسبتی آن را برای شما کاربران گرامی آماده کرده‌ایم.

شب یلدا یا شب چلّه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود.

یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می‌شود. خانواده‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه‌ها و رایجتر از همه هندوانه را مهیا و دور هم سرو می‌کنند. پس از سرو تنقلات، قصه‌گویی بزرگان خانواده برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فـــال‌گیری با دیوان حافظ رایج است.

ما نیز در این خبر به مناسبت فرا رسیدن شب یلدا که به سنت دیرینه تاریخ ایران بازمی‌گردد، اس ام اس های خنده دار با مضامین این شب را برای شما آماده کرده‌ایم که می‌توانید در ادامه مشاهده کنید. 

پیامک های خنده دار مخصوص شب یلدا

1. روی شما مثل هندونه ، خنده هاتون مثل قاچ هندونه ، روزگارتون مثل پوست هندونه ، جیبتونم پر تخم هندونه
یلداتون مبارک

2. شب یلدا شد و میلاد خوش ایزد مهر / زایش نور از این ظلمت تاریک سپهر
شب یلدا شد و بر سفره دل باده عشق / رخ معشوقه و مدهوشی دلداده عشق
شب یلدایتان پرستاره و پرخاطره باد

3. شب یلدا عزیز هندوونه
اگر چه ترش و لیزه هندوونه
بهایش را چو پرسیدم ز یارو
بگفتا هیس جیزه هندوونه

4. شب یلدا کنار یار بودی
به او دلبسته و بیمار بودی
شپش هایش گرفتی از سر شب
تو ِ نادان مگر بیکار بودی؟

5. باور به نور و روشنایی است،
که شام تیره، از دل شب یلدا
جشن مهر و روشنایی به ما هدیه می‌دهد
یلدایتان مبارک

6. شما را گر شب یلدا بلنده
مرا لیست طلبکارا بلنده
ولی هندونه ام در شام یلدا
سفیدیّش بود چون شیر گاوا
انارم ترش و گردوهام پوچه
وچشمان زنم افسوس لوچه
بود آجیل تلخ و سیب ها کال
وقطعاً می شود وارونه ام فال

7. میان دوستـــان افتاده ای تک / رخت هندونه ،زلفت عین پشمک!
برایت می زنم اینک پیامک / شب یلدای تو ای گــــــل! مبارک!

8. بیا ای دل کمی وارونه گردیم
برای هم بیا دیوونه گردیم
شب یلدا شده نزدیک ای دوست
برای هم بیا هندونه گردیم
شب یلدا مبارک

9. بدو که روز کوتاهه / پاییز آخر راهه
هندونه رو آوردی ؟ / جوجه‌هاتو شمردی ؟
زمستون می‌شه فردا / مبارک باشه یلدا !

10. تو خوشگلترین، خوشتیپ ترین و با کلاس ترین آدم روی زمین هستی
اینم هندونه شب یلدات! بذار تو یخچال تا خنک بشه!

11. همه لحظه‌های پایانی پاییزت ، پر از خش‌خش آرزوهای قشنگ
یلدا مبارک

12. من دارم جمعه می رم، فکر نکنم دیگه همدیگر رو ببینیم… منو فراموش نکن و به خاطر تمام بدی هام منو ببخش…
از طرف پاییز – یلدا مبارک

13. قیمت پماد سوختگی شب یلدا (چله) خیلی خیلی بالا میره.
اگه نگرفتی زود تر بخرش شاید هندوانه ای که گرفتی سفید در بیاد هااا
اون وقت لازمت میشه!!!

14. عمرتون صد شب یلدا / پولتون قدر یه دنیا
توی این شب‌های سرما / یادتون همیشه با ما
دل خوش باشه نصیبت / غم بمونه واسه فردا

15.چند ساعت بیشتر به آخر پاییز نمونده، جوجه هاتو شمردی؟

فرا رسیدن دی ماه، فصل امتحانات را تبریک می‌گوییم!
ستاد کوفت سازی شب یلدا::

16. نمی‌دونم امشب کجایی ؟
سرخی هندونه‌هاتو با کی تقسیم میکنی ؟
فال حافظ رو به نیت کی می‌گیری ؟
ولی می‌دونم که تو یلدای دل من کنار منی . . .

17. جیک. جیک. جیک. جیک. جیک
یه جیک اضافه کن بفرست برای جوجه بعدی!

18. یلداست بگذاریم هر چه تاریکی هست هرچه سرما و خستگی هست تا سحر از وجودمان رخت بربندد  امشب بیداری را پاس داریم تا فردایی روشن راهی دراز باقیست شب یلدا مبارک!

19. یلدا ، مجالی است برای تکرار هر آنچه
روزگاری سرمشق خوبی‌هایمان بوده‌اند
و امروز بر روی طاقچه عادت‌هایمان غبار می‌گیرند . . .

20. فراموشی در مرام ما نیست

بلندی یلدا فقط یک دقیقه ست !

اما ارادت ما به شما بی‌انتهاست …

پیشاپیش یلدا مبارک"

21. امشب را به نور قرنها قدمت جاری نگه داریم …

شب یلدا ، این شب زایش مهر و میترا ، شب زایش نور و روشنائی بر تو ایرانی مبارک

22. هندوانه رویاهایتان شیرین
انار موفقیت‌هایتان پر دانه
پسته خاطراتتان خندان
قصه زندگیتان خوش و
عمرتان چون یلدا بلند باد
یلدا مبارک

23. سهم من از شب یلدا شاید…

قصه ای از غصه  و انار سرخی که پر از دلتنگی ست

غم هایم بلند همانند شب یلداست

24. امشب شب یلداست؟
پ. نه پ. امشب شب مهتابه حبیبم رو میخوام! حبیبم اگر خوابه طبیبم رو میخوام!
یلدا مبارک!

25. بیا ماه منو یلدای من باش

شب برفی دی‌ماه من باش

بیا زیباترین مجنون این شب

یه عمری با منو لیلای من باش 

یلداتون پیش پیش مبارک

26. دقت کردین اضطرابی که لحظه بریدن هندونه داره فینال جام جهانی فوتبال نداره؟
اگه دقت کردین یلداتون مبارک

 27. اینم از هندونه شب یلدات! بذارشون تو یخچال خنک شه!
یلدا مبارک!

28. بیا‌ ای دل کمی وارونه گردیم
برای هم بیا دیوونه گردیم
شب یلدا شده نزدیک‌ای دوست
برای هم بیا هندونه گردیم
شب یلدا مبارک

29. چل بار بگو (چل تا چلو چل بار چلو میدم) و برای چل تا چل بفرست تا شب چله یه خبر چل کننده چلت کنه!
چله‌ قشنگتون مبارک

30. من امشب دارم می‌رم، فکر نکنم دیگه همدیگر رو ببینیم...
منو فراموش نکن و به خاطر تمام بدی هام منو ببخش...
از طرف پاییز، یلدا مبارک

31. فردا روز بزرگیه روزی که منتظرش بودی چشم همه به تو خیلی روت حساب کردم فردا شمرده میشی جوجه!

32. شب یلدا همیشه جاودانی است / زمستان را بهار زندگانی است
شب یلدا شب فر و کیان است / نشان از سنت ایرانیان است

33. لذتی که در چتر بازی و خراب شدن ناگهانی به خانه فک و فامیل در شب چله هست در تشریف فرمایی با دعوت قبلی نیست!
یلدا مبارک!

34. تو خوبی !
تو بهترینی !
تو تکی !
اینم هندونه شب یلدات … بذار تو یخچال خنک بشه
پیشاپیش شب یلدا مبارک

35. یه دوست هم نداریم اسمش یلدا باشه یه حسِّ خاص بهم دس بده این شبا!

36. روی شما مثل گل هندونه، خنده هاتون مثل قاچ هندونه، روزگارتون مثل پوست هندونه، جیبتونم پر تخم هندونه
یلداتون مبارک

37. سفیدی برف را برای روحت
سرخی انار را برای قلبت
شیرینی هندوانه را برای عشقت
و بلندای یلدا را برای زندگی قشنگت آرزومندم
یلداتون مبارک

38. دیر آمدی دوباره زمستان رسیده است

فنجان چای و قهوهیمان سرد میشود

تنها ترین ستاره ی یلدای سال پیش

از آسمان چشم شما طرد می شود 

39. چه سخاوتمند است پاییز که شکوه بلندترین شبش را عاشقانه پیشکش تولد زمستان کرد زمستانتان سفید و سلامت . . .

یلدا مبارک

40. عمق چشم‌هایت، قصه هزار و یک‌شب یلدا است

تمام نمی‌شود هر چه می‌خوانم …

41. هر چه از روشنی و سرخی داریم برداریم

کنار هم بنشینیم

و بگذاریم که دوستی ها سدی باشند در برابر تاریکی ها

یلدایتان رویایی

روزهایتان پر فروغ

شبهایتان ستاره باران . . .

42. مهم نیست هندونه ای که خریدی سفید باشه

مهم نیست انارات ترش از آب دربیاد

یا حتی چندتا از گردوهایی که میشکنی پوک باشه

مهم اینه که عزیز دل کسی باشی که شب یلدا رو بهت تبریک میگه

یلدا مبارک

43. از میان تمام میوه ها به یاد تو انار برمیدارم آخه تو مثل اناری خودت یه دونه خوبیات هزار دونه پیشاپیش یلدا مبارک

44. پاییز بار خودش را که بسته می رود

دارد شروع می شود این سرد سرنوشت

باید دوباره نام تو را گرم گرم گرم

در ابتدای دفتر شعر دلم نوشت

45. دوستان عزیزم تو پاییزی که گذشت.
اگه دلتون رو شکوندم
اگه حرفی زدم
اگه برخورد بدی کردم اگه اذیتتون کردم
بسیار کار خوبی کردم ! می‌خواستم بگم تو فصل جدید هم برنامه همینه
یلداتون مبارک

46. بوی یلدا را میشنوی

انتهای خیابان آذر

کاسه ای آب میریزم

پشت پای پاییز وتمام

میشود رفتنت بخیر بسلامت

47. الهی غصه تو قلبت بمیره
الهی دشمنت عقده بگیره
الهی هرکجایی مهربونم
تنت سالم،دلت روزی نمیره
الهی درد و غم از تو جداشه
الهی صاحب قلبت خدا شه
الهی هرکجا،باهرکه هستی
خدا برصحن قلبت گل بپاشه

یلداتون مبارک

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین

در مورد یلدا و بلندترین شب سال بیشتر بدانید

مردم در ایران باستان در دی ماه هر سال، چهار جشن داشتند که شامل روزهای اول، هشتم، پانزدهم و بیست‌ و سوم این ماه بود. اما امروزه دیگر از آن جشن‌ها خبری نیست و آنچه مانده فقط جشن طولانیترین شب سال یعنی شب یلداست که قدمتی 8 هزار ساله دارد، یعنی از زمان زرتشت تا کنون!

یلدا یک واژه سریانی و به معنی زایش و تولد است؛ تولد خورشید (مهر، میترا). این شب به زمان بین غروب آفتاب از سی آذر ماه (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق می‌شود.

اما باید بدانید که بلندترین شب سال نسبت به شب‌های قبلش فقط یک دقیقه طولانی‌تر است.

در قرن چهارم میلادی، بر اثر اشتباهی که در محاسبه روزهای کبیسه رخ داد، روز 25 دسامبر را (به جای روز 21 دسامبر) روز تولد میترا یا همان خورشید دانستند و تولد عیسی مسیح را نیز در این روز قرار دادند.

پیشینیان اعتقاد داشتند که در این شب فرشته بدی‌ها یا همان اهریمن با فرشته خوبی‌ها یا امشاسپندان به جنگ می‌پردازد و در این نبرد طولانی فرشته خوبی ها، اهریمن را شکست داده و صبح، پس از زاده شدن دوباره خورشید یعنی پیروزی روشنایی بر تاریکی آغاز می‌شود. اما این رسم بنا بر مدارکی که در روم باستان نگاشته شده، اینگونه در ایران باستان برگزار می‌شده که پیران و پاکان با لباس‌هایی نو به تپه‌ای رفته و در مراسمی ویژه از آسمان می‌خواستند که آن “رهبر بزرگ” را برای رستگاری آدمیان بفرستد و باور داشتند که نشانه‌های زایش آن ناجی، ستاره‌ای است که بالای کوهی به نام فیروزی که دارای درخت بسیار زیبایی بوده (سرو یا کاج) پدیدار خواهد شد.

همچنین این شب را ایرانیان نحس می‌دانستند، از این رو چون یلدا فرا می‌رسید، آتش می‌افروختند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیطانی نابود شده و بگریزند. همچنین مردم دور هم جمع شده و شب را با خوردن، نوشیدن، شادی و پایکوبی و گفتگو به پایان می‌رساندند. در شب یلدا مردم سفره‌ای ویژه پهن می‌کردند و هرآنچه میوه تازه فصل که نگاه‌داری شده بود و میوه‌های خشک که داشتند در سفره قرار می‌دادند. انار و هندوانه جزو مهم‌ترین ملزومات شب یلدا هستند. همچنین آجیل مخصوص شب یلدا نیز طرفداران بسیاری دارد.

در نزد نیاکان ما ایرانی‌ها که به آئین مهر دلبستگی داشتند، رنگ قرمز که نماد نور خورشید است، بسیار گرامی بود. از این رو شاید بتوان رنگ سرخ انار و هندوانه، و انتخاب سیب قرمز و سنجد در سفره شب یلدا را برگرفته از این باور دانست.

در جای جای ایران پهناور ممکن است این جشن به گونه‌های متفاوتی برگزار شود، اما آنچه که مشترک است آیین‌هایی مانند شب نشینی و چراغانی، قصه گویی، خاطره گویی، داستان گویی، شعر خوانی، گرفتن فال حافظ و گاه شاهنامه خوانی و یا فال گیری و شوخی و ادا بازی و تقلید صدا و یا خواندن قصه است. همچنین خوردن آجیل مانند توت خشک، برگه زردآلو، انجیر، برگه خشک شده میوه‌ها و میوه تازه به خصوص انار و هندوانه از جمله سنت‌های مشترک در تمام مناطق قومی و زبانی ایران کنونی است.

فلسفه خوراکی‌های شب یلدا

هندوانه یادآور گرمای تابستان و حرارت است. باور بر این است، اگر مقداری هندوانه در شب یلدا بخورید در سراسر زمستان طولانی، سرما و بیماری بر شما غلبه نخواهد کرد و این باور، با خواص هندوانه که سرشار از ویتامین‌های A و B و C می باشد، مطابقت دارد.

انار در سفره شب یلدا نماد شادی و زایش است. انار میوه‌ای است که از قدیم از آن به عنوان میوه‌ای خون‌ساز یاد می‌شد. به افرادی که رنگی مهتابی و از نظر جثه رنجور بودند، توصیه می‌شد که آب انار بنوشند. امروزه اثبات شده انار سرشار از ویتامین C است که سبب تقویت سیستم ایمنی بدن و تصفیه کننده خون و سرشار از آهن است، در نتیجه موجب افزایش انرژی و خون‌سازی در بدن فرد می‌شود و تصفیه خون مانند زندگی یا زایش دوباره انسان است، به همین علت انار را نماد زایش و شادی می‌دانند.

آجیل شب یلدا شامل پسته، بادام، گردو و فندق است و در بعضی مناطق کشور از میوه‌های خشک نیز به عنوان آجیل شب یلدا استفاده می‌شود. آجیل به عنوان سالمترین تنقلات شناخته شده و دارای فیبر بالاست که در درمان یبوست، چاقی، انواع سرطان‌ها از جمله سرطان معده و روده بسیار مؤثر است. آجیل دارای انواع ویتامین‌های گروه E و B، روی، کلسیم، فسفر و پتاسیم، منیزیوم، ویتامین A و پروتئین است که وجود این مواد در بدن موجب افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از ریزش مو و چین و چروک پوست، درمان افسردگی، افزایش قدرت بینایی و رفع خستگی و گرفتگی عضلات می‌شود.

منبع: دیجی رو

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین