آداب و رسوم شب یلدا چیست؟
- آتش
قدیم دور کرسی مینشستند؛ قبلتر از آن دور آتش جمع میشدند؛ و الان بخاریها مجلس را گرم میکنند. آتش در گذشته نماد خورشید بود و برپا کردن آتش به خاطر پاسداشتش انجام میشده . البته برخی هم عقیده دارند که آتش را برای برطرف کردن نحسی اهریمن و تاریکی روشن میکردند.
- مثلگویی یا قصهخوانی در شب یلدا
مثلگویی که نوعی شعرخوانی و داستانخوانی است در قدیم اجرا میشده. به این صورت که خانوادهها در این شب گرد هم میآمدند و بزرگترها برای همه قصه تعریف میکردند.
در هر نقطهای از کشور قصههای مربوط به فرهنگ خودشان رواج بیشتری دارد. مثلا آذربایجانیها قصه حسین کرد شبستری میخوانند و خراسانیها بیشتر از داستانهای شاهنامه داستان سرایی میکنند.
- فال حافظ در شب یلدا
معمولا در شبهای یلدا بزرگ فامیل به دیوان حافظ تفالی میزند. به این ترتیب که مخاطب فال نیت کرده و بزرگ مجلس این جمله یا شبیه به این را میگوید: ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی…
بعد لای دیوان را باز میکند. غزل بالای سمت راست، جواب تفال است. اگر وسط غزل باشد، فال از ابتدای غزل که در صفحه پشت است، خوانده میشود. سه بیت از غزل بعدی نیز شاهد فال خواهد بود. بعد از خواندن غزل، فال را تفسیر میکند. اگر محتوای شعر مثبت باشد فال را خوب و اگر نباشد آن را بد میدانند. از آنجا که عمده غزلیات حافظ دارای محتوایی عرفانی، عاشقانه و امیدوارکننده است؛ فالها معمولا روحیه بخشند.
- شاهنامه خوانی
جزء جداییناپذیر دیگر شب یلدا، شاهنامهخوانی ست. این رسم از دیرباز در ایران رایج بوده.
- سفره شب یلدا
در شب چله در دوران قدیم، سفرهای به نام میَزد پهن میکردند. آنها میوههای تر و خشک، آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان لُرک بر سفره میگذاشتند. لرک از اجزای اصلی این سفره بود و در واقع ولیمه این جشن به حساب میآمد. از اجزای دیگر این سفره آتشدان، عطردان، بخوردان و بَرسَم را میتوان نام برد.
- میوههای شب یلدا
انار
انار میوه اصلی سفره شب یلدا ست. پیشینیان انار را میوه باروری و برکت میدانستند. آنها این معنا را از دانههای زیاد آن دریافت میکردند. همچنین انار به خاطر رنگ قرمزش نماد شادی و خورشید است. در واقع خوردن انار در شب یلدا به خاطر اعتقاد به تاثیر جادوی سرایتی آن بوده است. یعنی آنها با توسل به انار و خوردن آن برکت را از دانههای زیاد آن میگرفتند و نیروی باروری را در خود افزایش میدادند.
این میوه از دوران بسیار قدیم میوهای مقدس شناخته شده است.
هندوانه
هندوانه علاوه بر سرخیش نمادی از خورشید است و یادآور گرمای تابستان و حرارت است.
- تنقلات و آجیل شب یلدا
در این شب مهمتر از شام؛ تنقلات و آجیل مخصوص شب یلدا ست. در گذشته که نگهداری طولانی مدت میوهها راحت نبود؛ خیلی از میوهها را برای نگهداری و مصرف در فصلهای دیگر، خشک میکردند.
مغزهایی مثل پسته، گردو، بادام و فندق اجزای اصلی آجیل مخصوص شب یلدا هستند. همه این خوراکیها جنبه نمادین دارند و نشانه، برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند.
شب یلدا زیبایی در کنار خانواده برایتان آرزومندیم
نقل شده از کانال تلگرامی ارتباط با خدا به نشانی ertebat0bakhoda@
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَهَ وَ النَّصْر
خدایا بر محمد و آلش درود فرست و در فرج و عافیت و پیروزی ولیّت سرعت ببخش.
آشنایی با تاریخچه شب یلدا
- شب یلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیمکره شمالی زمین است.
این شب به زمان بین غروب آفتاب
از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشود.
- ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن میگیرند.
این شب در نیمکره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است
و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاهتر میشود.
- مراسم شب یلدا (شب چله) از طریق ایران به قلمرو رومیان راه یافت
و جشن «ساتورن» خوانده میشد.
- واژه «یلدا» به معنای «زایش زادروز» و تولد است. ایرانیان باستان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر میشوند و تابش نور ایزدی افزونی مییابد، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید میخواندند و برای آن جشن بزرگی برپا میکردند
از این رو به دهمین ماه سال دی (دی در دین زرتشتی به معنی دادار و آفریننده) میگفتند که ماه تولد خورشید بود.
یلدا و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است.
- مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل میداد و در طول سال با سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیتهای خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.
- آنان ملاحظه میکردند که در بعضی ایام و فصول روزها بسیار بلند میشود و در نتیجه در آن روزها، از روشنی و نور خورشید بیشتر میتوانستند استفاده کنند.
این اعتقاد پدید آمد که نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیک و موافق بوده و با تاریکی و ظلمت شب در نبرد و کشمکشاند.
- بدینسان در دوران کهن فرهنگ اوستایی، سال با فصل سرد شروع میشد و در اوستا
واژه Sareda, «سَرِدَ» یا «سَرِذَ» که مفهوم «سال» را افاده میکند، خود به معنای «سرد» است و این به معنی بشارت پیروزی اورمزد بر اهریمن و روشنی بر تاریکی است.
- در برهان قاطع ذیل واژه «یلدا» چنین آمده است:
«یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول جَدی و آخر قوس باشد و آن درازترین شبهاست در تمام سال و در آن شب و یا نزدیک به آن شب، آفتاب به برج جدی تحویل میکند و گویند آن شب به غایت شوم و نامبارک میباشد و بعضی گفتهاند شب یلدا یازدهم جدی است».
- سفره شب یلدا، «میَزد» نام داشت و شامل میوههای تر و خشک، نیز آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان، «لُرک» که از لوازم این جشن و ولیمه بود، به افتخار و ویژگی «اورمزد» و «مهر» یا خورشید برگزار میشد.
روز پس از شب یلدا (یکم دی ماه) را خورروز (روز خورشید) و دی گان؛ میخواندند و به استراحت میپرداختند و تعطیل عمومی بود.
- فردوسی به استناد منابع خود، یلدا و خور روز، را به هوشنگ از شاهان پیشدادی ایران (کیانیان که از سیستان پارس برخاسته بودند) نسبت داده و در این زمینه از جمله گفته است:
که ما را ز دین بهی ننگ نیست
به گیتی، به از دین هوشنگ نیست
همه راه داد است و آیین مهر
نظر کردن اندر شمار سپهر
کانال عصر فوری AsreFori@
یلداتون مبارک
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلی جَمیعِ الاَنْبیاءِ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ عَجِّل فَرَجَهُم
پسر ماه بیا در شــــــــــب یلدا بدرخش
ای مسیحای دل خسته ی زهرا بدرخش
سالیانی ست که ما چشم به راه فرجیم
نجمة الزاهره بـــــــر تارُک دنیا بدرخش
شب یلدایی ایـــــن هجر ندارد پایان؟!
سرتان سبز بــــه آیینه ی فردا بدرخش
«اَللّٰهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج»
نقل شده از کانال تلگرامی کَلَامُکُم نُور وَ اَمرُکُم رُشد به نشانی ahadisegoharbar@
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم
می گویند آجیل و میوه جاتی که در شب یلدا مصرف می شوند ارزش غذایی بالایی دارند اما چقدر می توان بر روی سلامت این اقلام خریداری شده اعتماد کرد؟
اکنون آگاهی جمعی بالاتر رفته و اکنون بسیاری از مردم می دانند گاهی اوقات آجیل ها در صورت مانده بودن می توانند حاوی سم های بسیار خطرناکی باشند.
در رابطه با خوراکی های شب یلدا در مجموع حرف و حدیث بسیار زیاد است. در این رابطه ضیاالدین مظهری مدرس دانشگاه و متخصص تغذیه و رژیم درمانی و بنیانگذاران انجمن علمی غذا و تغذیه عنوان کرد: در شبی که به زایش مهر معروف است و طبق آیین سنتی بشر وارد روشنایی می شود چرا اصلا باید پرخوری صورت بگیرد؟ ما باید این شب را با توجه به سلامتی خود گرامی بداریم.
مظهری گفت: اقلام خوراکی که برای این شب مفید هستند در واقع تولیداتی هستند که به همان فصل بر می گردد. با توجه به فصل سرما دسترسی به برخی از سبزیجات و میوه جات امکان پذیر نیست و به همین دلیل باید از طریق دیگری ویتامین ها و مواد مغذی موردنیاز بدن را تامین کرد.
این متخصص تغذیه اذعان داشت: شب یلدا می تواند بهانه ای برای تامین ریزمغذی ها و ویتامین های بدن باشد. برخی از مواد مغذی مانند ویتامین، زینک و روی سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و ذخیره سازی خوبی برای بدن صورت می گیرد.
این مدرس دانشگاه افزود: دانه ها، مغزها و میوه ها منابع قوی برای تامین پروتئین ها، اسیدهای چرب ضروری و امگا 3 هستند که به نوعی در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش آفرینی می کنند. این مواد مغذی سودهایی در بر دارند و در واقع میکروارگانیسم های موجود در این مواد مغذی در ته روده باریک، و تمام کولون را پوشانده است.
سوءاستفاده از تقاضای زیاد
متخصص رژیم درمانی بیان داشت: میلیاردها موجودات ریز در روده هستند که به عنوان پروبیوتیک و یا میکروارگانیسم های پاتوژن حضور دارند. خوراک آنها مواد ریز نامحلولی است که تجزیه شده و انرژی لازم برای رشد و گسترش آنها را فراهم می آورد.
مظهری هشدار داد: متاسفانه در شب یلدا چون تقاضا برای برخی از مواد خوراکی زیاد است سوءاستفاده های زیادی نیز صورت می گیرد. برخی از فروشندگان، مواد غذایی مانده، کپک زده و کرم زده را به عنوان آجیل های دو آتشه به مردم عرضه می کنند. برخی از آجیل ها نیز حاوی جوهرلیمو هستند. از سویی برخی دیگر از اقلام آجیل همانند فندق با رنگ های غیرمجاز به شکل آجیل تازه در می آید.
وی تاکید کرد: اگر می خواهید آجیل بخرید مراقب باشید که بوی نا ندهد. حتی آن را لمس کنید، اگر دستان رنگی شد بدانید که اینها با مواد رنگی غیرمجاز آغشته شده اند.
متخصص رژیم درمانی ادامه داد: این نوع آجیل ها در معرض خطر آلودگی به استافیلوکوکوس اوریوس هستند. برخی از این آلودگی ها و کپک ها به شدت سمی و سرطان زا هستند.
و اما هندوانه ها...
مظهری در رابطه با تقاضای زیادی برای خرید هندوانه در شب یلدا گفت: هندوانه هایی را که در انباری نگه داشته اند نباید به قیمت گزافی به فروش برسند. وسط این هندوانه ها معمولا گندیده است. باید سعی کنید آنقدر هوشیار باشید که هندوانه هایی را خریداری کنید که محصول همین اواخر آذر است.
این متخصص تغذیه یادآور شد: از دیگر اقلام خوراکی شب یلدا انار است. انار نعمت بزرگی است چرا که مملو از آنتی اکسیدان هاست. این میوه رادیکال های آزاد را خنثی می کند و ویتامین های بسیار مفیدی هم دارد. انار در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز نقش بسیار زیادی دارد.
مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: انار مقابل تهاجم ویروس هایی مثل اپورتونیسم می ایستد. اپورتونیسم ویروس هایی فرصت طلب هستند که به خصوص در سرما خود را نشان میدهند و توان بیماری زایی آنها در سرما بسیار بالاتر می رود.
نخرید، نخرید، مواد مانده نخرید
مظهری تاکید کرد: مبادا در شب یلدا از شیرینی جات مانده قطاب و غیره استفاده کنید. برخی از شیرینی جات ماه هاست به فروش نرفته اند و شب یلدا بهترین فرصت برای قالب کردن آنهاست. واقعا باعث تاسف است که از نیاز مردم اینگونه سوءاستفاده می شود. با این سوءاستفاده ها هم پول مردم به یغما می رود و هم سلامتی آنها به خطر می افتد.
وی گفت: یکی از محاسن شب یلدا صله ارحام است. به جای پرخوری به سراغ افراد سالمندی برویم که در خانه های خود چشم به راه فرزاندانشان هستند. مهربانی و مهروزی خیلی بهتر از تمامی تنقلات و خوراکی های شب یلدا است. این مهربانی است که در قلب رسوب می کند نه خوراکی. مهرورزی هرگز با انباشت شکم گره نمی خورد.
ضیاالدین مظهری در پایان گفت: طبیعت بسیاری از انسان ها اینگونه است که چه غمگین باشند و چه شاد فقط می خورند. محبت را خوراندن اجباری تنقلات بی کیفیت به دیگران نشان ندهیم. برخی از آجیل ها واقعا بی ارزش هستند. آنها مواد طعم دهنده، رنگ های غیرمجاز، آلودگی های سمی و ... دارند پس بسیار مراقب باشیم که برای شب یلدا چه چیزی میخواهیم بخریم.
منبع: جام جم آنلاین
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین
موهیتو یکی از نوشیدنیهای لذیذی است که وقتی یک نوع آن را تهیه میکنید، دوست دارید انواع مختلف آن را نیز درست کنید و از نوشیدن آن لذت ببرید. در این مطلب طرز تهیه موهیتو انار همراه با نعناع را آموزش دادهایم.
موهیتو یک نوشیدنی کلاسیک کوبایی است که با نعناع تازه، لیمو ترش، کمی شکر و آب گازدار درست میشود. ترکیب این مواد طعمی بینظیر و خوشمزه میسازد. موهیتو یکی از نوشیدنیهای لذیذی است که وقتی یک نوع آن را تهیه میکنید، دوست دارید انواع مختلف آن را نیز درست کنید و از نوشیدن آن لذت ببرید. در این مطلب طرز تهیه موهیتو انار همراه با نعناع را آموزش دادهایم.
این نوع موهیتو بسیار خوشطعم و مناسب برای پذیرایی از مهمانان و اعضای خانواده در شب یلداست. برای تهیه موهیتو انار به دنبال انارهایی باشید که توپر و به اصلاح چاق و سنگین هستند. اگر هم از آبمیوههای بازاری میخواهید استفاده کنید برندی را انتخاب کنید که قبلا امتحانش را پس داده باشد و مزه آن مطابق میل و ذائقهتان باشد.
دستور تهیه موهیتو انار و نعناع بسیار ساده است؛ هنگامی که همه مواد را تهیه کردید، آنها را به سادگی و طبق دستوری که در ادامه آوردهایم مخلوط کنید و از نوشیدنیتان لذت ببرید.
برای تهیه موهیتو انار به مواد زیر نیاز دارید:
۱- آب گازدار، برگهای نعناع و لیموترش را در لیوان مخصوصی که دارید با هم مخلوط کنید.
۲- لیوان را با یخ پر کنید.
۳- آب انار و لیموناد را اضافه کنید. خوب هم بزنید.
۴- موهیتو خود را با دانههای انار و نعناع تازه تزئین کنید. سرو کنید و لذت ببرید.
ممکن است بخواهید از آب انار تازه استفاده کنید که چون الان فصل انار است، ما هم همین پیشنهاد را داریم. بهترین گزینه برای داشتن طعمی دلچسب استفاده از آبمیوه تازه در خوراکیهاست. استفاده از آبمیوههای کارخانهای راحتتر از گرفتن آب میوه تازه است اما ضمن اینکه آن مزه مطلوب را ندارد، هزینه بیشتری را هم باید متحمل شوید.
اگر میکسر ندارید، از پشت قاشق چوبی، انتهای صاف وردنه یا چیزی مشابه این وسایل استفاده کنید. ممکن است لازم باشد نعناع یا سایر مواد را به جای ته لیوان روی دو طرف لیوان فشار دهید تا به شکل دلخواه دربیایند. اگر لیوان شما به اندازه کافی بزرگ نیست، مواد را ابتدا در یک کاسه کوچک مخلوط کنید و سپس مواد را به ظرف اصلیتان انتقال دهید.
منبع: همشهری آنلاین
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.