در روز تاسوعا چه گذشت؟
تا روز نهم محرم، وقوع جنگ و زمان شروع آن، به خوبی روشن نبود. در آن روز، نامه عبیدالله بن زیاد به دست عمر بن سعد فرمانده کل سپاه رسید که
«هر چه زودتر کار حسین بن على را تمام کن. اگر تسلیم شد او را زنده نزد من بفرست تا در باره اش تصمیم بگیرم، ولى اگر از تسلیم شدن امتناع مىورزید، او و اصحاب و یارانش را به قتل برسان و بعد از کشتن بدنش را مثله کن.».عمر بن سعد پیرو این نامه تصمیم گرفت با امام حسین بجنگد؛ چون، میدانست او تسلیم نخواهد شد. بعد از ظهر روز پنجشنبه نهم ماه محرم به سپاهیانش فرمان داد که: «یا خیلالله! ارکبی و بالجنة ابشری.».
سپاهیان سوار شدند و به سوی خیمه گاه امام حسین علیهالسلام حرکت کردند. امام در آن زمان در جلو خیمه سر را بر زانو نهاده در خواب بود. زینب خواهرش که ناظر صحنه بود صدای حرکت سپاه را شنیده نزد برادر آمد و عرض کرد: «برادر! مگر صداى حرکت سپاه را نمىشنوید؟ نزدیک شدند!».
امام حسین سر از زانو برداشته فرمود: «خواهرم! هم اکنون جدم رسول خدا را در خواب دیدم، فرمود: «به زودى به سوى ما خواهى آمد».
آن گاه به برادرش عباس فرمود: «برادر! سوار شو و به سوى سپاه ابن زیاد برو و از آنان بپرس چرا حرکت کرده اید و منظور شما چیست؟».
حضرت عباس با سرعت خودش را به سپاه رسانید و سؤال کرد که «منظورتان از این حرکت چیست؟». گفتند: «عبیدالله به ما فرمان داده که کار شما را تمام کنیم. اگر حاضرید تسلیم شوید، شما را زنده به سوى او مىفرستیم تا درباره شما تصمیم بگیرد و اگر تسلیم نمىشوید ناچاریم با شما بجنگیم.».
حضرت عباس مراجعت کرد و سخن سپاهیان را برای برادر نقل کرد.
امام فرمود: «نزد آنان برو و اگر توانستى امشب را مهلت بگیر تا در این شب نماز بخوانیم و دعا کنیم و از خداى متعال مغفرت بطلبیم. خدا مىداندکه من نماز و قرائت قرآن و دعا و استغفار را دوست دارم».
حضرت ابوالفضل به سوی سپاهیان رفت و پیشنهاد امام را برایشان مطرح ساخت. مورد قبول واقع شد و جنگ را تا روز بعد تأخیر انداختند.
پی نوشت
بحارالأنوار، ج 44 ، ص 491
بحارالأنوار، ج 44 ، ص 392
نقل شده از کانال تلگرامی کربلا به نشانی karballa_ir@
به تو از دور سلام
السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللَّهِ وَ عَلَى الاَْرْواحِ الَّتى حَلَّتْ بِفِناَّئِکَ عَلَیْکَ مِنّى سَلامُ اللَّهِ اَبَداً؛ما بَقیتُ وَ بَقِىَ اللَّیْلُ وَ النَّهارُ وَ لاجَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّى لِزِیارَتِکُمْ
سلام بر تو اى اباعبداللّه و بر جان هایى که به درگاهت فرود آمدند، از جانب من سلام خدا بر تو باد همیشه تا هستم و تا شب و روز باقى است و خدا زیارت شما را آخرین زیارت از سوى من قرار ندهد
السَّلامُ عَلَى الْحُسَیْن
سلام بر حسین
و عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْن
و بر على بن الحسین
و عَلى اَوْلادِ الْحُسَیْن
و بر فرزندان حسین
و عَلى اَصْحابِ الْحُسَیْن
و بر یاران حسین
-----------------------------------------------------
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین
اعمال شب و روز تاسوعا و عاشورا
۱- اولین عمل مستحبی ذکر شده برای روز تاسوعا و عاشورا زیارت امام حسین علیهالسلام است. زیارت امام حسین علیهالسلام در شب عاشورا پاداش بسیار زیادی دارد. کسی که در شب عاشورا تا صبح در حرم سیدالشهدا علیه السلام بماند، خدا او را با شهدا و در کنار امام حسین علیهالسلام محشور میکند.
۲- روز نهم و دهم ماه محرم، روز مصیبت و اندوه اهل بیت علیهالسلام و همه شیعیان است. به همین دلیل شایسته نیست که در این دو روز به ویژه روز عاشورا شیعیان به کسب و کار روزانه و کارهای دنیایی بپردازند. در این روز محبان اهل بیت علیهالسلام باید مشغول به عزاداری و شرکت در مراسم روضه اهل بیت علیهالسلام باشند.
۳- در شب عاشورا خواندن نماز ۱۰۰ رکعتی توصیه شده خواندن این نماز به این صورت است که:
- در هر رکعت بعد از سوره حمد ۳ بار سوره توحید خوانده شود
- و بعد از نماز ۷۰ بار سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّهَ إِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ گفته شود
در روایت دیگری آمده که در ادامه ذکر بالا استغفار هم گفته شود.
همچنین توصیه شده که در نیمههای شب تاسوعا نمازی ۴ رکعتی خوانده شود. در هر رکعت از این نماز بعد از سوره حمد ۱۰ مرتبه آیة الکرسی و ۱۰ مرتبه هم هر یک از سورههای توحید، فلق و ناس خوانده شود. بعد از سلام نماز ۱۰۰ بار سوره توحید را بخوانید.
۴- علامه مجلسى در زاد المعاد فرموده بهتر آن است که روز نهم و دهم را روزه نگیرید؛ زیرا که بنى امیه این دو روز را براى برکت و شماتت بر قتل آن حضرت روزه مىداشتند همچنین از طریق اهل بیت علیهم السلام احادیث بسیار در مذمت روزه این دو روز خصوصا روز عاشورا وارد شده است.
۵- احیای شب عاشورا فضیلت زیادی دارد و بسیار توصیه شده است. در میزان ثواب آن آمده که اندازه عبادت همه ملائکه و برابر با هفتاد سال است.
۶- خواندن زیارت عاشورا در روز دهم ثواب بسیار زیادی دارد و میتوان آن را از دور یا نزدیک خواند و به حضرت سلام و عرض ادب کرد.
۷- در روز عاشورا هزار مرتبه ذکر: «اَللّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَینِ علیه السلام.» خوانده شود.
۸- یکی دیگر از اعمال توصیه شده برای روز عاشورا خواندن هزار مرتبه سوره توحید است.
امام صادق (علیه السلام) فرمودهاند:
هر کس در روز عاشورا هزار مرتبه سوره «توحید» را بخواند، خداوند رحمان به وى نظر (رحمت) افکند و هر کس را که خداوند رحمان (با دیده رحمت) نظر کند، وى را مجازات نخواهد.
نقل شده از کانال تلگرامی قرآن کریم به نشانی quran_karimee@
به تو از دور سلام
-------------------------------
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم
احکام مجالس عزای حسینی
- سینهزنی و گریه کردن و سیلی زدن به صورت، هرچند شدید باشد، اگر به سبب حزن و ناراحتی برای حضرت سید الشهداء ،(علیه السلام) باشد، از مصادیق «جَزَع» و «بُکاء» و «عزاداری» بر آن حضرت محسوب میشوند که مستحب بوده و موجب تقرب به درگاه خداوند متعال میباشد؛ مشروط بر اینکه موجب ضرر شدید (ضرر فوق العاده و مهم) نباشد. این حکم، در مورد عزای سایر معصومین (علیهم السلام) نیز جاری است.
شایان توجه است مراسم عزاداری اهل بیت خصوصاً حضرت سیّد الشهداء، از مهمترین شعائر دینی است و نباید در اهتمام به برگزاری آن کوتاهی شود و در این زمینه، همچنان که حفظ وقار و عظمت و شکوه قدسی این مراسم و سایر مجالس مربوط به اهل بیت از وظایف مؤمنین به شمار میرود، باید از کارهایی که موجب وَهن عزاداری است اجتناب شود.
- سیاه پوشیدن از مصادیق عرفی «عزاداری» بر حضرت اباعبداللّه الحسین و سایر ائمه هدیٰ (علیهم السلام) میباشد که امری مستحب بوده و به آن تأکید زیادی شده است. همچنین، شایسته است مؤمنین و مؤمنات، ایام مصیبت اهل بیت را ایام حزن و اندوه خویش و خانواده شان قرار دهند و از نمادها و مظاهر حزن استفاده کنند و از استعمال نمادها و مظاهر سرور اجتناب نمایند، که شیعیان با حزن اهل بیت محزون می شوند و در شادی آنان شاد میگردند.
- برهنه شدن مردان در عزاداریها برای سینهزنی یا زنجیر زنی به خودی خود اشکال ندارد؛ ولی نگاه کردن زنان به اندام برهنه مردان یا به تصاویر مربوط به آن، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
نکاتی که در مورد مداحی و مرثیهخوانی باید مورد توجه قرار گیرد، از قرار ذیل است:
1- به صورت غنایی نباشد (بنا بر احتیاط واجب) که توضیح آن در مسألۀ «۳۹۷» بیان شد.
2- محتوای آن مشتمل بر دروغ، قول به غیر علم یا حجت، اشعار یا مطالب غلو آمیز نباشد.
3- محتوا و همین طور کیفیت مداحی یا مرثیهخوانی و حواشی آن، موجب هتک و وهن نسبت به مجالس اهل بیت (علیهم السلام) و مقام شامخ آن بزرگواران نباشد.
4- مداحی یا مرثیه خوانی بانوان، چنانچه با تلطیف و ترقیق صدا یا مانند آن همراه است طوری که عادةً موجب تهییج شنونده میشود، لازم است از رساندن صدا به نامحرم پرهیز گردد.
- اگر سخن یا واقعهای به معصوم (علیه السلام) نسبت داده میشود، باید مستند به منبع صحیحی باشد. بنابراین، در مواردی که صدور آن از معصوم (علیه السلام) مشکوک است و به دلیل معتبر ثابت نشده، ولی کذب بودن آن نیز معلوم نیست، چنانچه از دیگری نقل شود، اشکال ندارد، مانند اینکه انسان آن را به کتاب یا شخصی که از او شنیده، نسبت دهد یا بهطور احتمال و اینکه نقل شده یا گفتهاند آن را بیان کند.
- زبان حال به صورت شعر یا نثر، چنانچه منافی با شأن و مقام معصوم (علیه السلام) نبوده و متناسب با اقتضای حال آن معصوم باشد و زبان حال بودن آن - هرچند با قرائن و شواهد - معلوم باشد، اشکال ندارد.
- ریا در عزاداری و اقامه مجالس حسینی و مانند آن جایز نیست و شؤون مرتبط با حضرت ابا عبداللّه الحسین (علیه السلام) نسبت به سایر شؤون، سزاوارتر به رعایت قصد قربت است؛ ولی تظاهر به حزن و عزا (مثل حالت تباکی) به قصد قربت، ریا محسوب نمیشود، بلکه رجحان دارد و مطلوب است.
- استعمال نی و مانند آن در مجالس سوگواری و عزاداری اگر به صورت لهوی باشد جایز نیست و در مواردی که کیفیت نواختن غیر لهوی است، در صورتی که با شأن و منزلت عزاداری و سوگواری اهل بیت (علیهم السلام) ناسازگار باشد و هتک عزاداری محسوب شود، باید از آن اجتناب شود.
- شایسته است مؤمنین و شیعیان مخلص اهل ولاء در ترویج شعائر حسینی و برگزاری مراسم عزاداری، طوری که معهود و معروف بین طائفۀ بر حق شیعۀ امامیه است عمل نمایند و از سیره ای که از سلف صالح در مورد عزاداری اهل بیت رسیده، پیروی نمایند.
توضیح المسائل جامع آیت الله سیستانی ج ۲ م ۵۳۸-۵۳۰
نقل شده از کانال تلگرامی داورخانه معنوی به نشانی Manavi_2@
برای بررسی نظر مراجع عظام تقلید در مورد قمه زنی به لینک زیر مراجعه کنید
https://worldbook.blogix.ir/post/3092/
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ السِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ
خداوندا به مقدار علمِ بی پایانت بر فاطمه و پدرش و شوهرش و فرزندانش و رازی که در او قرار داده شده، صلوات و درود بفرست
دعای ابوذر غفاری که او را در آسمان ها مشهور کرد
حجتالاسلام والمسلمین استاد فرزانه شیخ جعفر ناصری نقل میکردند که:
در ملاقاتی که با والد گرامی آیت الله حاج شیخ محمد ناصری، محضر آیتالله العظمی بهجت داشتیم، سخن از اولیای الهی به میان آمد.
والد فرمودند:
من از ابتدای طلبگی، به مرحوم (عارف کامل) آیت الله آسید جمال گلپایگانی رحمة الله علیه نه تنها ارادت داشتم، بلکه شیفته حرکات و روش و حتی جملات این مرد الهی بودم و در نماز جماعت ایشان شرکت میکردم. یادم هست ایشان در قنوت نماز با صدایی آرام و پرطمأنینه این دعا را میخواندند:
«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمْنَ وَ الْإِیمَانَ بِکَ وَ التَّصْدِیقَ بِنَبِیِّکَ...».
آیتالله العظمی بهجت فرمودند:
بله این دعای حضرت ابوذر است. روایت دارد:
روزی جناب ابوذر غفاری خدمت رسول خدا رسید و ایشان را مشغول صحبت با دحیه کلبی دید و نشناخت و رفت در حالی که در واقع، این فرد که رسول خدا با او صحبت میکرد دحیه نبود، بلکه جبرائیل امین بود به صورت دِحْیَه کلبی.
جبرئیل عرض کرد:
یا رسول خدا اگر اباذر به ما سلام میکرد، ما سلام او را جواب میدادیم و بعد عرض کرد: ابوذر دعایی دارد که او را در آسمانها مشهور کرده، از او بخواه آن دعا را برایت بخواند...
بعد پیامبر به ابوذر فرمودند:
جبرئیل گفت تو دعایی میخوانی که تو را در آسمانها مشهور کرده است. ابوذر آن دعا را برای آن حضرت خواند:
«اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمْنَ وَالْإِیمانَ، وَالتَّصْدِیقَ بِنَبِیِّکَ، وَالْعافِیَةَ مِنْ جَمِیعِ الْبَلاءِ، وَالشُّکْرَ عَلَى الْعافِیَةِ، وَالْغِنَىٰ عَنْ شِرَارِ النَّاسِ.
خدایا! از تو درخواست می کنم امنیت و ایمان به تو را، تصدیق نمودن و باور به پیامبرت را، و عافیت از همه بلاها، و شکرگزاری در برابر عافیت، و بی نیازی از مخلوقات بَدَت را (مرا از مردم بد و آزاررسان بی نیاز کن).»
ابوذر برای از دست دادن توفیق مکالمه با جبرئیل به قدری پشیمان شدند که چند روز نتوانستند از منزل بیرون بیایند.
منبع: (الکافی، ج ۲، ص۵۸۷)
پی نوشت:
این دعا خیلی خوبه و میشه گفت یک دعای کامله که هم امنیت و ایمان از خدا مسئلت می کنیم هم شکرگزاری هم از جمیع بلایا از خدا عافیت می خواهیم و هم اینکه از شر مردم بدذات و آزاررسان که اکثر مواقع از حسادت شروع میکنن به آزار و اذیت کردن، از خدا یاری می جوییم.
سعی کنید این دعا را حفظ کرده در قنوت نمازها یا بعد از نماز یا بعد از خواندن قرآن و... هر روز چند باری بخوانید که دعا سلاح مومن است و گاها قضا و بلایایی که مقدر شده را برمیگرداند.
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین
حضرت عباس در کلام ائمه اطهار علیهم السلام
امیرالمؤمنین علیه السلام در خطابی به همسر گرانقدرش ام البنین می فرماید: «نور دیدهات نزد خداوند منزلتى سترگ دارد و پروردگار در عوض آن دو دست بریده، دو بال به او ارزانى مىدارد که با فرشتگان خدا در بهشت به پرواز درآید؛ آن سان که پیشتر این لطف به جعفر بن ابىطالب شده است." سپس خطاب به فرزند گرامی خود عباس فرمود: جلوتر بیا. عباس پیش روى پدر ایستاد و امام با دست خود، شمشیری را بر قامت بلند او حمایل نمود. سپس نگاهى طولانى به قامت او نمود و اشک در چشمانش حلقه زد و فرمود: "گویا مىبینم که دشمن پسرم را احاطه کرده و او با این شمشیر به راست و چپ دشمن حمله مىکند تا این که دو دستش قطع مىگردد.»
در زمان امام حسن مجتبی علیه السلام و پس از صلح و بازگشت امام به مدینه، عباس در کنار امام به دستگیرى از نیازمندان پرداخت و هدایاى کریمانه برادر خود را بین مردم تقسیم مىکرد. او در این دوران بود که لقب «باب الحوائج» یافت و وسیله دستگیرى و حمایت از محرومین جامعه گردید. او در تمام این دوران، در حمایت و اظهار ارادت به امام خویش کوتاهى نکرد.
امام حسین علیه السلام هنگام خروج از مدینه به طرف کربلا ندا داد: «کجاست برادرم ... کجاست ماه بنىهاشم؟ پس عباس جواب داد: بله بله اى آقاى من! آنگاه امام حسین فرمود: اى برادر، اسبم را حاضر کن، پس عباس اسب حضرت را حاضر نمود.»
در عصر تاسوعا شمر با چهار هزار نفر وارد کربلا شد. یکى از نقشههاى او براى کاستن از یاران امام حسین امان دادن به عباس و برادران او بود. وقتى جناب عباس شنید که شمر امان نامه آورده اصلاً به او اعتنا نکرد و جواب او را نداد، تا این که امامش به او فرمان داد که جواب شمر را بگوید، عباس فرمود: «چه مىگویى؟» عرض کرد: «شما و برادرانت در امانید.» عباس غیرتمند سراسر وجودش آتش گرفت و فریاد او بلند شد: «دستهایت بریده باد و لعنت بر آنچه که از امان نامه آوردهاى. اى دشمن خدا! آیا دستور مىدهى که ما برادرمان و آقایمان حسین پسر فاطمه را رها کنیم و داخل اطاعت لعنتشدگان و فرزندان لعنتشدگان شویم؟ آیا به ما امان مىدهى در حالى که فرزند رسول خدا در امان نیست.»
امام سجاد علیه السلام می فرماید: «خداوند حضرت عباس علیه السلام را رحمت کند که به حق ایثار کرد و امتحان شد و جان خود را فدای برادرش کرد تا آنکه دو دستش قطع شد. لذا خداوند عزوجل در عوض، دو بال به او عطا کرد تا همراه ملائکه در بهشت پرواز کند، همان طور که به جعفر بن ابی طالب علیه السلام هم دو بال عطا فرمود و به تحقیق، حضرت عباس علیه السلام نزد پروردگار مقام و منزلتی دارد که روز قیامت همه شهدا به آن مقام و منزلت غبطه می خورند.»
امام صادق علیه السلام همواره از عمویش عباس تجلیل به عمل مىآورد و با درود و ستایش از او یاد مىکند و مواضع قهرمانانهاش در روز عاشورا را بزرگ مىداشت. از جمله سخنانى که امام درباره قمر بنىهاشم علیه السلام فرموده است این است که: «عمویم عباس بن على بصیرتى نافذ و ایمانى محکم داشت. همراه برادرش حسین جهاد کرد، به خوبى از بوته آزمایش بیرون آمد و شهید از دنیا رفت...» امام صادق (علیه السلام) از برترین صفات مجسم در عمویش یعنی تیزبینی، ایمان محکم و جهاد، پرده بر می دارد.
در جای دیگر نیز امام صادق علیه السلام فرموده است: «شهادت مىدهم که تو براى خدا و رسولش و برادرت خیرخواهى نمودى، پس تو چه نیکو برادر فداکار بودى.»
بقیة الله الاعظم، امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در بخشى از سخنان پرمعنای خود در زیارت ناحیه مقدسه درباره عمویش حضرت عباس علیه السلام چنین مىگوید: «سلام بر ابوالفضل، عباس بن امیرالمؤمنین، همدرد بزرگ برادر که جانش را فداى او ساخت و از دیروز بهره فردایش را برگزید، آنکه فدایى برادر بود و از او حفاظت کرد و براى رساندن آب به او کوشید و دستانش قطع گشت...»
نقل شده از کانال تلگرامی کربلا به نشانی karballa_ir@
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.