آخرین روزهای زندگی امیرالمومنین علیه السلام
ابن ملجم (ملعون) و همدستانش برای قتل وصی پیامبر آماده شدند و منتظر شب نوزدهم ماه رمضان برای اجرای نقشه ماندند. امیرالمومنین (علیه السلام) نیز چندین بار به افراد مختلف شهادت خویش را خبر داد.
ابن ملجم درشب نوزدهم رمضان
شب نوزدهم ماه رمضان فرا رسید در حالی که ابن ملجم (ملعون) بسیار مضطرب و نگران بود.
مقداری از شب گذشته بود که قطام از اعتکاف به خانه آمد و ابن ملجم (ملعون) و شبیب و وردان (لعنةالله علیهم) نیز در خانه او جمع شدند.
قطام (ملعونه) مقداری طعام و شراب آورد و هر سه نفر خوردند و نوشیدند.
آنگاه شبیب و وردان خوابیدند و ابن ملجم (ملعون) نزد قطام (ملعونه) آمد.
او گفت: کسی که چنین اراده ای دارد خواب نخواهد داشت.
ابن ملجم (ملعون) نیز پاسخ داد : امشب او را برای تو به قتل خواهم رساند.
آنگاه ساعتی با هم بودند...
قطام (ملعونه) گفت: برخیز که علی (علیه السلام) به سوی مسجد خواهد آمد...
او را به قتل برسان تا مسرور شویم و چشمانمان روشن گردد و نزد من بازگرد که منتظرت هستم...
سپس شمشیر را بدستش داد و برای اینکه مصمم شود اشعاری را خواند اما ابن ملجم (ملعون) که دریافته بود با اینکار تا ابد معذب به عذاب الهی میشود با درماندگی اشعاری مبنی بر خفت و خواری خویش خواند...
که در آخر شعر نیز یادآوری کرد روایت پیامبر (صلی الله علیه و آله) را که قاتل امیرالمومنین (علیه السلام) اشقی الاشقیاء است...
بعد از گذشت مدتی ابن ملجم (ملعون) و وردان و شبیب (لعنةالله علیهم) راهی شدند و داخل مسجد شدند.
به انتظار نشسته بودند که اشعث بن قیس (لعنةالله علیه) نیز به جمع آنان افزوده شد تا در صورت نیاز کمک کند...
(بحارالانوار جلد۴۲صفحه ۲۷۹- ۲۸۰ . الارشاد جلد۱، صفحه ۱۹. کشف الغمه جلد۲، صفحه۵۷)
افطار امیرالمومنین علیه السلام
در شب نوزدهم
امیرالمومنین (علیه السلام) درماه رمضان یک شب نزد امام حسن (علیه السلام) و یک شب نزد امام حسین (علیه السلام) و یک شب نزد حضرت زینب (سلام الله علیها) افطار میکرد.
افطار روز هجدهم نیز در خانه حضرت زینب صغری«ام کلثوم» (سلام الله علیها) بود.
حضرت بعد از نماز بر سر سفره آمدند.
حضرت زینب صغری «ام کلثوم»(سلام الله علیها) افطار برای پدر آورد که شامل دو قرص نان جو و کاسه ای شیر و مقداری نمک بود.
حضرت به غذا نگاه کرد و گریست و فرمود:
دخترم برای پدرت دو نوع غذا بر سر یک سفره آورده ای؟
آیا میخواهی در روز قیامت ایستادن من در مقابل پروردگارم طول بکشد؟ من دوست دارم از برادرم و پسر عمویم پیامبر (صلی الله علیه وآله) پیروی کنم که هرگز دو نوع غذا برایش آورده نشد.
دخترم به خدا قسم چیزی نمیخورم مگر آن که یکی از آنها را برداری.
حضرت زینب ظرف شیر را برداشته و حضرت یک قرص نان جو با نمک میل نمود. سپس به نماز ایستاد و در رکوع و سجود بسیار تضرع می کرد.
بعد از آن چندین بار از اتاق بیرون رفته بازگشت به آسمان نگریست و فرمود؛ امشب همان شب است.
سپس سوره یاسین را تلاوت کرد لحظاتی به خواب رفت ناگهان هراسان بیدار شد و عرق از صورت پاک کرد و فرمود:
خدایا ملاقات مرا با خود مبارک گرادن.
همچنین در آن شب بسیار میفرمود؛ «لا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم»
نقل شده از کانال تلگرامی ارتباط با خدا به نشانی ertebat0bakhoda@
https://s6.uupload.ir/files/hadith963_03a.jpg
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.
اَللهُمَّ بَارِک عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا بَارَکتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.
خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم درود فرستادی، راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.
خداوندا بر محمد و آل محمد برکت نازل فرما، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم برکت نازل فرمودی، به راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.
اولین زائر مزار امام علی (علیه السلام)
هنگامى که امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) از دفن پیکر امیرالمومنین باز مىگشتند، نزدیک کوفه، مردی نابینا را دیدند که ناله مىکرد.
از او پرسیدند:
((کیستى و چرا ناله مىکنى؟))
مرد گفت:
((غریبى بینوا و نابینا هستم که مونسى ندارم. هر روز مردى مهربان نزد من مىآمد و احوال مرا مىپرسید و غذا به من مىرسانید و مونس من بود ولى اکنون سه روز است که نیامده.))
پرسیدند:
((آیا نام او را مى دانى؟))
پاسخ داد:
((خیر. نامش را پرسیدم ولى فرمود تو را با نام من چه کار!؟ من براى خدا از تو سرپرستى مى کنم.))
پرسیدند:
((آیا هیچ نشانى از گفتار او دارى؟))
گفت:
((پیوسته زبان او به ذکر خدا مشغول بود. وقتى کنار من مىنشست مىفرمود:
"مسکین جالس مسکینا؛غریب جالس غریبا
درمانده اى با درمانده اى نشسته و غریبى هم نشین غریبى شده."
فرزندان امام علی گریستند و گفتند:
((این نشانه ها که گفتی، نشانههاى پدر ما على بن ابیطالب است))
بینوا پرسید:
((او را چه شده که در این سه روز نزد ما نیامده؟!))
گفتند:
((او شهید شد و ما هم اکنون از کنار قبر او مىآبیم))
ناله مرد غریب بلند شد و به شدت گریست و گفت:
((شما را به جدتان سوگند مرا کنار قبر او ببرید))
وقتی او را کنار مزار حضرت على (علیهالسلام) بردند، خود را به روى قبر انداخت و بسیار گریست و گفت:
((خدایا من طاقت فراق این مرد مهربان را ندارم. تو را به حق صاحب این قبر، جان مرا بگیر.))
آن مرد آنقدر گریست تا جان سپرد.
فرزندان على، در حالی که میگریستند، شخصاً جنازه آن نابینا را غسل دادند و کفن کردند و نماز بر آن خواندند و او را در همان حوالى به خاک سپردند.
(روضه الشهداء - صفحه ۱۷۲)
نقل شده از کانال تلگرامی ارتباط با خدا به نشانی ertebat0bakhoda@
https://s6.uupload.ir/files/hadith963_03a.jpg
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ السِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ
خداوندا به مقدار علمِ بی پایانت بر فاطمه و پدرش و شوهرش و فرزندانش و رازی که در او قرار داده شده، صلوات و درود بفرست
قبله مکانی است که همه ی مسلمانان به آن سمت نماز می خوانند. قبله هم مانند دیگر شرایط نماز خواندن احکامی دارد، که در ادامه به احکام قبله می پردازیم.
قبله مکانی است که نمازگزار به طرف آن مکان نماز میخواند. قبله مسلمانان مسجدالحرام و یا کعبه است که خداوند آن را تعیین کرده است. باید رو به خانه خدا نماز خوانده شود. علاوه بر نماز کارهای دیگری مانند سر بریدن حیوانات باید رو به قبله انجام شود.
در مواردی رو به قبله بودن واجب است عبارتند از:
– هنگام خواندن نمازهای واجب
– قرار دادن فردی که در حال جان دادن است.
– دفن کردن میت
– زمان ذبح کردن حیوان
در مواردی رو به قبله بودن مستحب است که عبارتند از:
– هنگام دعا کردن
– هنگام خواندن قرآن
– هنگام اذان گفتن
– هنگام وضو گرفتن
– هنگام تعقیبات نماز
– هنگام رفتن به سجده شکر
– هنگام انجام سجدههای مستحب و واجب در قرآن
– هنگام وضو گرفتن
– هنگام غسل گرفتن
– هنگام غسل دادن میت، میت باید رو به قبله باشد.
در برخی موارد رو به قبله بودن مکروه است که عبارتند از:
– هنگام جماع
– هنگام پوشیدن شلوار
در بعضی از موارد رو به قبله بودن حرام است و باید خیلی رعایت شود:
– هنگام دستشویی رفتن و تخلی، در این مورد هرگز نباید رو به قبله و یا پشت به قبله باشید.
مسائل مربوط به قبله مسلمانان
اما یک سری احکام و مسئله برای قبله وجود دارد؛ که به آنها میپردازیم.
نماز مستحبى را مى شود در حال راه رفتن و سوارى خواند؛ و اگر انسان در این دو حال نماز مستحبى بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد.
اگر قبله مشخص نباشد تکلیف چیست
پرسش: اگر در شرایط عادی (پرسیدن، قبله نما و…) بدست آوردن قبله میسر نباشد شخص چگونه باید قبله را پیدا کند؟
پاسخ: کسی که میخواهد نماز بخواند، باید برای پیدا کردن قبله کوشش نماید، تا یقین کند؛ که قبله کدام طرف است (و میتواند به گفته دو شاهد عادل، که از روی نشانههای حسی شهادت میدهند یا به قول کسی که از روی قاعده علمی قبله را میشناسد و محل اطمینان است عمل کند) و اگر اینها ممکن نشد باید به گمانی که از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا میشود عمل نماید حتی اگر از گفته فاسق یا کافری که به واسطه قواعد علمی قبله را میشناسد گمان به قبله پیدا کند کافی است.
اگر یقین یا گمان کند که قبله در یکى از دو طرف است، باید به هر دو طرف نماز بخواند. ولى احتیاط مستحب آن است که در صورت گمان، به چهار طرف نماز بخواند. حتی اگر اصلا نداند بنابر احتیاط باید به چهار طرف نماز بخواند؛ و اگر برای چهار نماز وقت ندارد، به هر اندازه که وقت دارد نماز بخواند.
کسى که باید به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را بخواند، بهتر آن است که نماز اول را به هر چند طرف که واجب است بخواند، بعد نماز دوم را شروع کند.
کسى که یقین به قبله ندارد، اگر بخواهد غیر از نماز کارى کند که بایدرو به قبله انجام داد، مثلا بخواهد سر حیوانى را ببرد، باید به گمان عمل نماید. واگر گمان ممکن نیست، به هر طرف که انجام دهد، صحیح است.
کسى که باید نشسته نماز بخواند، باید در موقع نماز صورت و سینه و شکم او رو به قبله باشد.
پرسش: حکم انحراف از قبله چیست؟
پاسخ: باید رو به قبله نماز بخوانند، اما تا پنج الی شش درجه انحراف عمدی اشکالی ندارد، ولی بیش از آن جایز نیست و انحراف سهوی نیز چنانچه ما بین مشرق و مغرب نماز خوانده شود، یعنی در صورتى که کمتر از ۹۰ درجه بوده، نمازهاى گذشته صحیح است وگرنه باید به تدریج قضا کنند.
پرسش: تشخیص قبله در قطب شمال و جنوب چگونه است و نماز چگونه خوانده میشود؟
پاسخ: ملاک تعیین جهت قبله در قطب شمالى و جنوبى، تعیین کوتاهترین خط از مکان نمازگزار از روى سطح زمین به طرف کعبه است، و پس از تعیین آن خط، باید به همان طرف نماز خواند.
پرسش: هنگامى که کشتى یا قطار در حال حرکت مى باشد و اشخاص اقامه نماز مى کنند در صورتى که از قبله منحرف شوند وظیفه آنها چیست؟
پاسخ: باید فورا به سوى قبله تغییر جهت دهند.
پرسش: اگر شخصى به غیر جهت قبله به نماز ایستاد ما نیز مى دانیم که جهت قبله بر عکس است آیا وظیفه داریم به وى اعلام کنیم؟
پاسخ: لازم نیست ولى بهتر است که به او تذکر بدهند.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
در شرع انور اسلام علاوه از برخی نمازها که انجام آنها بر همه مکلفین واجب و یکسان است، نمازهای مستحبی بسیاری نیز تشریع شده است که انجام آنها برای تقرب بیشتر به خداوند و نیز برخی دیگر از خواص دنیوی یا اخروی توصیه شده است.
در یادداشت فقهی ، احکام نمازهای مستحبی را به همراه طریقه خواندن نماز شب بیان خواهیم کرد. امید است خداوند متعال توفیق نماز مستحبی از جمله نماز شب را به همه ما عطا فرماید.
برخی از خصوصیات نمازهای مستحبی
تمام شرایط نمازهای واجب از جمله پاک بودن بدن و لباس، غصبی نبودن آنها، طهارت وضویی و در صورت لزوم غسل و دیگر شرایط نماز واجب، در نمازهای مستحبی هم باید رعایت شود.
پس نماز مستحبی بدون وضو یا با لباس نجس، مثل نماز واجب، باطل است. (البته در مورد رو به قبله بودن، ایستاده بودن و خواندن سوره مطالبی خواهد آمد).
انسان میتواند در حال توانایی و اختیار هم نماز مستحبی را نشسته بخواند. البته در این صورت ثواب و ارزش آن نصف نماز در حالت ایستاده است؛ پس اگر کسی بخواهد به ثواب کامل برسد باید دو برابر نماز بخواند تا ثواب کامل را درک کرده باشد. (البته از آنجا که نماز مستحبی چهار رکعتی نداریم باید نمازهای اضافه شده را در هر دو رکعت سلام داد یعنی دو رکعت دو رکعت خواند). مثلا نافله نماز صبح دو رکعت است که اگر کسی بخواهد نشسته بخواند و ثواب کامل هم به او برسد، میتواند دو تا دو رکعتی در حالت نشسته بخواند، و البته میتواند به همان دو رکعت نشسته هم با نصف ثواب اکتفا کند.
البته اگر نماز مستحبی را نشسته بخواند اما یک یا دو آیه از سوره را در حالت ایستاده بخواند مثل آن است که نماز را از ابتدا ایستاده خوانده است. مثلا اگر بعد از سوره حمد (در حالت نشسته) شروع به خواندن سوره توحید کند و هنگامی که به آیه «لم یلد و لم یولد» رسید بایستد و تا آخر سوره را ایستاده بخواند، مثل آن است که از ابتدا ایستاده خوانده و لازم نیست تعداد رکعات را دو برابر بکند. این طریقه در آن دسته از نمازهای مستحبی مفید است که دارای سورههای زیادی هستند (مثلا صد تا سوره توحید) که میتواند تمام سورهها را جز سوره آخر نشسته بخواند و سوره اخیر را ایستاده بجا آورد که خداوند عالم با کرم و بزرگواری خود، از او به عنوان ایستاده قبول خواهد فرمود.
اگر انسان نماز مستحبی را در حالت نشسته یا ایستاده میخواند و از جهت قبله هم اطلاع دارد، باید نماز را رو به قبله بخواند. اما اگر در خالت راه رفتن میخواهد نماز مستحبی بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد. در این حالت رکوع و سجود را با اشاره سر بجا می آورند و برای سجود سر را کمی بیشتر از رکوع خم میکنند.
تمامی نمازهای مستحبی دو رکعتی هستند، مگر نماز وتر که یک رکعتی است و آخرین رکعت نماز شب محسوب میشود. بنابراین خواندن یک رکعت به نیّت یکی از معصومین برای برآورده شدن حاجات و نگه داشتن رکعت دیگر برای وقتی که حاجات آنها روا شود، نامشروع است.
نمازهای مستحبی سوره ندارند، یعنی میتوان بعد از حمد رکوع را انجام داد؛ البته اگر سوره بخوانند فضیلت بیشتر دارد. البته اگر کسی بخواهد برخی از نمازهای مستحبی که مثلا در مفاتیحالجنان یا دیگر کتابهای دعا آمده و سوره یا سوره های خاصی دارد را بجا آورد و به ثواب مخصوص آنها نائل شود، باید سوره های گفته شده را بخواند. اما در نوافل روزانه و نماز شب و نیز نماز مستحبی که انسان با اختیار خود میخواند، خواندن سوره لازم نیست.
قطع کردن نماز مستحبی قبل از پایان نماز حرام نیست؛ اما قطع کردن نماز واجب، حرام است.
در دین اسلام تاکید فراوانی بر انجام نمازهای مستحبی شده و ثوابهای فراوانی برای آن بیان شده است. در میان نمازهای مستحبی نماز شب از فضیلت بیشتری برخوردار است.
روایات فراوانی در مورد اهمیت نافله از معصومین(علیهماالسلام) نقل شده است:
« إِیّاکُمْ وَ الْکَسَل. إِنَّ رَبّکُمْ رَحیمٌ یَشْکُرُ الْقَلیلَ. إِنَّ الرَجُلَ لَیُصَلّی رَکْعَتَینِ تَطَوُّعاً یُریدُ بِهِما وَجْهَ اللهِ فَیَدْخُلُهُ اللهُ بِهِما الْجَنَّةَ (ترجمه: امام صادق علیه السلام فرمود: «بر شما باد دوری از تنبلی و کسلی! همانا پروردگار شما مهربان است و چیز کم را سپاس و شکر میگوید. همانا مردی برای رضا و خشنودی خدا دو رکعت نماز مستحبّی به جا میآورد و خداوند به خاطر خواندن همان دو رکعت او را داخل بهشت میکند.»)[وسایل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۴]
در برخی روایات، نمازهای نافله موجب جبران نقص نمازهای واجب شمرده شدند.[وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۳-۳۱۵، ج۴، ص۷۱-۷۴]
از جمله در روایتی از امام باقر علیه السلام آمده است: «...وَ إِنَّمَا أَمَرْنَا بِالنَّافِلَةِ لِیَتِمَّ لَهُمْ بِهَا مَا نَقَصُوا مِنَ الْفَرِیضَة؛ همانا ما به نمازهای نافله امر شدیم تا به واسطه آنها نقص نمازهای واجب جبران شود.»[ وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۷۱]
مهمترین اثر نافله در حدیثی به نام حدیث قرب نوافل چنین آمده است: راوی از امام صادق علیه السلام و ایشان از پیامبر صلی الله علیه و آله و پیامبر صلی الله علیه و آله از خداوند عزوجل چنین نقل میکند:
«به درستی که بنده من با نافله و کارهای مستحبی قرب را میجوید تا این که او را دوست بدارم و هنگامی که او را دوست داشتم گوش او میشوم که با آن میشنود و چشم او میشوم که با آن میبیند و زبان او میگردم که با آن سخن میگوید....»[ اصول کافی، ۱۳۶۹ش، ج۴، ص۵۳]
فضیل بن یسار از امام صادق(علیه السلام) نقل کرد که ایشان فرمود: «نمازهای واجب و نافله پنجاه و یک رکعت هستند. دو رکعت نافله عشاء که نشسته خوانده میشود یک رکعت محسوب میشود. نمازهای واجب هفده رکعت و نمازهای نافله سی و چهار رکعت میباشند»[ وسایل الشیعه،۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۶]
نوافل روزانه
در میان نمازهای مستحبی به نوافل روزانه که البته نماز شب هم از آنها محسوب میشود، تاکید فراوان شده است.
برای آشنایی خوانندگان با این نوافل، تعداد رکعات و وقت انجام آنها را یادآور میشویم.
نافله صبح: دو رکعت قبل از نماز صبح
نافله ظهر: هشت رکعت (چهار تا دو رکعت) بعد از اذان ظهر و قبل از نماز ظهر. (البته وقت نافله ظهر محدود است که برای آشنایی، میتوانید وقت دقیق آن را در رساله های توضیح المسائل بیابید. اما اگر در اول وقت اذان ظهر شروع به نافله کنیم، تمام این هشت رکعت در وقت خود واقع میشود).
نافله عصر: هشت رکعت (چهار تا دو رکعت)، که مابین نماز ظهر و عصر خوانده میشود. (نافله عصر هم وقت خاصی دارد که در رساله های توضیح المسائل نوشته شده، اما اگر بعد از نوافل ظهر و نماز ظهر، بدون فاصله زیاد مشغول نوافل عصر شویم، همه آنها در وقت خود واقع میشود).
نکته: در روزهای جمعه، به هر یک از نافلههای ظهر و عصر دو رکعت اضافه میشود؛ یعنی هر کدام پنج تا دو رکعتی بجا آورده میشوند.
نافله مغرب: چهار رکعت است که بعد از نماز مغرب خوانده میشود.
نافله عشاء: دو رکعت است که بعد از نماز عشا به صورت نشسته بجا آورده میشود و نمیشود آن را ایستاده خواند.
نکته: در متون دینی و توصیههای بزرگان آمده است که انسان باید مستحبات را به اندازه ظرفیت و علاقه خود انجام دهد. از این رو، فشار بیش از اندازه به نفس برای انجام اعمال مستحبی نارواست و باید مستحبات را در حد توان و علاقه انجام داد. در مورد نوافل هم،برای کسی که حوصله انجام تمام آنها را ندارد ، میتوان فقط برخی از آنها را به جا آورد و لازم نیست مثلا تمام هشت رکعت نافله ظهر را انجام داد، بلکه میتوان مثلا به دو یا چهار رکعت اکتفا کرد.
نکته: نافلههای نماز ظهر و عصر در سفر ساقط است؛ بدین معنی که خواندن نافله ظهر و عصر در سفر خلاف شرع و بدعت است. نافله نماز عشا را هم در سفر باید به نیّت اینکه شاید مطلوب باشد بجا آورد.
نکته: در تنگی وقت نمازهای واجب، نباید نماز مستحب به جا آورد، بلکه باید نماز واجب را ادا کرد.
نماز شب
1. امام حسن عسکری (علیه السلام) میفرمایند: «إِنَّ الْوُصُولَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سَفَرٌ لَا یُدْرَکُ إِلَّا بِامْتِطَاء اللَّیْل» رسیدن به خداوند سفری است که جز با مرکب راهوار شب درک نمیشود.
2. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «شرف المؤمن صلاة اللیل و عز المؤمن کفه عن الناس» شرافت مؤمن به نماز شب اوست و عزت او در بریدن نیاز از مردم است.
3. و هم ایشان فرمودند: «علیکم بصلاة اللیل فإنها سنة نبیکم و دأب الصالحین قبلکم و مطردة الداء عن أجسادکم» بر شما باد به نماز شب چرا که آن سنت پیامبر و کار صالحان و دور کننده بیماری از بدنهای شماست.
4. و نیز فرمودهاند: «إن کان الله عز و جل قد قال الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا إن الثمان رکعات التی یصلیها العبد آخر اللیل زینة الآخرة» اگر خداوند فرموده که فرزندان و اموال آدمی زینت زندگی دنیاست همانا هشت رکعت نمازی که بنده در آخر شب میخواند زینت زندگی آخرت است.
5. امیرالمومنین علی (علیهالسلام) نیز فرمودهاند: «ان العبد لیقوم فی اللیل فیمیل به النعاس یمینا و شمالا و قد وقع ذقنه على صدره فیأمر الله تبارک و تعالى أبواب السماء فتفتح ثم یقول للملائکة انظروا إلى عبدی ما یصیبه فی التقرب إلی بما لم أفترض علیه راجیا منی لثلاث خصال ذنبا أغفره له أو توبة أجددها له أو رزقا أزیده فیه فأشهدکم ملائکتی أنی قد جمعتهن له». هرگاه بندهای شب هنگام به نماز برخیزد در حالی که از فرط خواب به چپ و راست متمایل میشود و چانهاش به سینهاش چسبیده است (کنایه از اینکه از فرط خواب سرش پایین است) خداوند امر میکند که درهای آسمان را به روی او بگشایند و به فرشتگانش میفرماید که به بندهام نگاه کنید که چه مقدار در راه قرب من خود را به زحمت انداخته است؛ این زحمات او یا به خاطر بخشش گناهان اوست یا برای توبه مجدد است یا برای زیاد شدن روزی است؛ ای فرشتگان من، شاهد باشید که من هر سه را به او دادم.
6. و نیز امام صادق (علیه السلام) فرمودهاند: «إن البیوت التی یصلى فیها باللیل بتلاوة القرآن تضیء لأهل السماء کما تضیء نجوم السماء لأهل الأرض». همانا خانههایی که شب هنگام در آنها نماز خوانده میشود و قرآن تلاوت میشود، برای اهل آسمان نورانی است، چنانچه ستارگان برای اهل زمین نورافشانی میکنند.
7. و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودهاند: «مَنْ کَثُرَ صَلَاتُهُ بِاللَّیْلِ حَسُنَ وَجْهُهُ بِالنَّهَار» هر کس که بیشتر در شبانگاهان نماز بخواند رویش در روز زیباتر است.
8. و بالاخره امام صادق (علیه السلام) فرمودهاند: «إن الرجل لیکذب الکذبة فیحرم بها رزقه قلت و کیف یحرم رزقه فقال یحرم بها صلاة اللیل فإذا حرم صلاة اللیل حرم الرزق». گاهی کسی دروغی میگوید و به این علت روزی او کم میشود. راوی سؤال میکند که چگونه روزی او کم میشود؟ حضرت پاسخ دادند: به خاطر دروغ از نماز شب محروم میشود و وقتی از نماز شب محروم شد روزیاش کم میشود.
در پایان این قسمت خیلی بجاست تا سخن مهم علامه طباطبایی (قدس سره) را در این باره بیاوریم که میفرمود: یک روز در مدرسهای ایستاده بودم که مرحوم قاضی (استاد علامه در اخلاق و عرفان) از آن جا عبور می کردند. چون به من رسیدند، دست خود را روی شانه من گذاردند و گفتند: ای فرزند! دنیا میخواهی نماز شب بخوان، آخرت میخواهی نماز شب بخوان!
منبع: خبرگزاری فارس و ویکی شیعه
به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۳۴ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است:
شرط بندی در بازی با غیر آلات قمار
سوال: آیا شرط بندی با پول یا غیر آن در بازی با غیر آلات قمار جایز است؟
جواب: شرط بندی در بازی جایز نیست؛ هر چند بازی با غیر آلات قمار باشد.
سوال: آیا شرط بندی سر مسابقه اشکالی دارد؟ در چه شرایطی شرط بندی اشکالی ندارد؟
جواب: اگر به صورتی نباشد که از بازنده چیزی بگیرند که به برنده بدهند مانعی ندارد؛ و إلاّ صورت شرعی ندارد، و حرام است.
جایزه پیش بینی نتیجه مسابقات
سوال: پیش بینی نتیجه مسابقات و قرعه کشی بین کسانی که درست پیش بینی کرده اند، و جایزه دادن به برندگان قرعه چه حکمی دارد؟
جواب: شرکت در پیش بینی برد و باخت تیمها اشکال ندارد ـ هر چند احتیاط در ترک آن است ـ اما بنابر احتیاط واجب مالک مبلغی که با شرط بندی به او میدهند نمیشود؛ بله اگر صاحب آن مبلغ بعداً با یکی از عقود شرعی مانند هبه یا صلح آن را تملیک کند، اشکال ندارد.
جایزه مسابقه پیامکی
سوال: حکم دریافت جوایزی که به ازای مسابقات پیامکی داده میشود چیست؟
جواب: اگر در قبال شرکت در قرعه کشی چیزی دریافت نشود و کسر نمودن پول در قبال هزینه پیامک باشد فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی اگر مبلغی به جهت شرکت در قرعه کشی کسر میشود به نحوی که با پول شرکت کنندگان جایزه تهیه و به برنده میدهند، صورت شرعی ندارد و همان شرط بندی حرام میباشد.
شرط بندی در بازی رایانهای
سوال: دو گروه در کلوپ، بازی رایانه ای انجام میدهند و شرط میکنند که هر گروهی که باخت، هزینه این بازی را به صاحب رایانه بپردازد، حکمش چیست؟
جواب: حرام است.
مکمّلهای دارویی و ورزشی
سوال: حکم خرید و فروش مکمّلهای دارویی و ورزشی چیست؟
جواب: در صورتی که اطمینان به وجود چیزی در آن که خوردنش حرام است ندارد، فی نفسه اشکال ندارد.
بازی با ورق و حضور در مجالس آن
سوال: آیا اگر افراد بدون شرط بندی و قصد قمار و بُرد و باخت و کسب درآمد بلکه فقط برای سرگرمی و مشغول بودن، مبادرت به بازی با ورق کنند، آن افراد مرتکب حرام شده اند؟ حضور در مجالس بازی با ورق برای تفریح چه حکمی دارد؟
ج. بازی با ورقی که عرفاً از آلات قمار محسوب میشود، به طور مطلق حرام است و جایز نیست انسان با اختیار در مجلس قمار یا بازی با آلات قمار شرکت کند.
صدمه زدن در ورزشهای رزمی
سوال: نظر معظم له در باره ورزش بوکس و کاراته و دیگر ورزشهای رزمی چیست و در صورت وارد شدن جراحات و کبودی در بدن حریف، دیه واجب میشود؟
جواب: شرکت در این گونه ورزشها اگر ضرر قابل توجهی نداشته باشد اشکال ندارد، ولی صدمه زدن به دیگران جایز نیست مگر این که ضرر قابل توجهی نداشته باشد و طرف مقابل رضایت داشته باشد؛ در هر صورت اگر جراحت یا کبودی در بدن حریف وارد شود پرداخت دیه واجب است مگر این که از طرفِ مقابل، برائت از ضمان بگیرد.
دوچرخه سواری بانوان
سوال: حکم دوچرخه سواری برای بانوان چیست؟
جواب: دوچرخه سواری زنان در مجامع عمومی و نیز در جایی که در معرض دید نامحرم است، جایز نیست.
بازی با شطرنج
سوال: با توجه به این که در بیشتر مدارس بازی با شطرنج رواج دارد آیا بازی با آن و برگزاری دورههای آموزشی آن جایز است؟
جواب: اگر به نظر مکلّف، شطرنج در حال حاضر از آلات قمار محسوب نشود در این صورت بازی با آن بدون شرطبندی اشکال ندارد.
شرط بندی در تیر اندازی
سوال: آیا شرط بندی در تیر اندازی با تفنگ بادی جایز است؟
ج. شرط بندی بین مسابقه دهندگان با هر وسیله ای که موجب تقویت بنیه دفاعی و نظامی است ـ اگرچه تفنگ بادی باشد ـ، اشکال ندارد.
دیدن مسابقات ورزشی آقایان توسط بانوان
سوال: دیدن مسابقات ورزشی از قبیل فوتبال و والیبال و کشتی و امثال اینها به طور زنده و غیر زندهی آقایان، برای بانوان چه حکمی دارد؟
جواب: اگر مشاهده آن به قصد لذت و ریبه بوده و یا در آن خوف ارتکاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جایز نیست؛ و اگر به صورت زنده و مستقیم از تلویزیون ببینند، بنابر احتیاط، جایز نیست؛ و در غیر صُوَر مذکور، اشکال ندارد.
حرکات نمایشی بدنساز
سوال: یکی از ورزشهای مرسوم در رشته بدنسازی فیگور میباشد، که در آن ورزشکار عضلات بدنش را به طور نمایشی در انظار تماشاگران قرار میدهد، آیا این مسابقه ورزشی اشکال دارد؟
جواب: اگر مستلزم مفسده نباشد، اشکال ندارد.
پوشیدن لباس ورزشی برای بانوان
سوال: آیا پوشیدن لباس ورزشی برای ورزشکاران خواهر در سالنهای سرپوشیده و اختصاصی، اشکال دارد؟
جواب: فی نفسه اشکال ندارد.
شطرنج
سوال: حکم شطرنج چیست؟
جواب: اگر به نظر مکلف، شطرنج در حال حاضر عرفاً از آلات قمار محسوب نشود، در این صورت بازی با آن بدون شرط بندی اشکال ندارد.
ورزشهای رزمی و دفاعی و دیه صدمات
سوال: نظر معظم له در باره ورزش بوکس و کاراته و دیگر ورزشهای رزمی چیست؟ و در صورت وارد شدن جراحات و کبودی در بدنِ حریف، دیه واجب میباشد؟
جواب: شرکت در این گونه ورزشها اگر ضرر قابل توجهی نداشته باشد اشکال ندارد، ولی صدمه زدن به دیگران جایز نیست، مگر این که ضرر قابل توجهی نداشته باشد؛ و طرف مقابل رضایت داشته باشد؛ در هر صورت اگر جراحت یا کبودی در بدن حریف، وارد شود، پرداخت دیه واجب است، مگر این که از طرف مقابل، برائت از ضمان بگیرد.
دیه صدمات
سوال: در بعضی ورزشها گاه ضربههایی به همدیگر وارد میشود و یکدیگر را مجروح میکنند، این چه حکمی دارد؟
جواب: باید رضایت طرف را بگیرند.
استفاده مالی از مسابقات علمی
سوال: آیا میتوان از برگزاری مسابقه ای علمی پول درآورد؟
جواب: اگر برگزارکننده مسابقه، مبلغی را از شرکت کنندگان به عنوان حق الزحمه و شرط شرکت در مسابقه برای خودش دریافت کند، و منع قانونی در میان نباشد، فی نفسه مانعی ندارد.
حل جدول به قصد جایزه
سوال: حل کردن جدول به قصد گرفتن جایزه چه حکمی دارد؟
جواب: اشکال ندارد.
شرط بندی
سوال: دو گروه در کلوپ، بازی کامپیوتری انجام میدهند، و شرط میکنند که هر گروهی که باخت، هزینه این بازی را به صاحب کامپیوتر بپردازد، حکمش چیست؟
جواب: حرام است.
مسابقات پیامکی و جایزه
سوال: حکم دریافت جوایزی که به إزای مسابقات پیامکی داده میشود چیست؟
جواب: اگر در قبال شرکت در قرعه کشی چیزی دریافت نشود، و کسر نمودن پول در قبال هزینه پیامک باشد، فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی اگر مبلغی به جهت شرکت در قرعه کشی کسر میشود به نحوی که با پول شرکت کنندگان، جایزه تهیه و به برنده میدهند، صورت شرعی ندارد، و همان شرط بندی حرام میباشد.
پیشبینی نتیجه مسابقات و قرعه کشی
سوال: پیش بینی نتیجهی مسابقات و قرعه کشی بین کسانی که درست پیش بینی کرده اند، و جایزه دادن به برندگان قرعه چه حکمی دارد؟
جواب: شرکت در پیش بینی برد و باخت تیمها اشکال ندارد – هر چند احتیاط در ترک آن است – اما بنابر احتیاط واجب مالک مبلغی که با شرط بندی به او میدهند نمیشود، بله اگر صاحب آن مبلغ بعداً با یکی از عقود شرعی مانند هبه یا صلح آن را تملیک کند، اشکال ندارد.
شرط بندی در اسب سواری و تیر اندازی
سوال: شرط بندی در اسب سواری و تیر اندازی چه حکمی دارد؟
جواب: در صورتی که شرط بندی بین خود اسب سواران و تیر اندازان باشد، جایز است وگرنه جایز نیست.
دارت و سنگ اندازی
سوال: آیا بازیهایی مانند دارت و سنگ اندازی، تیراندازی به حساب میآید؟ و میشود در آنها شرط بندی کرد؟
جواب: شرط بندی بین مسابقهدهندگان در هر وسیلهای که موجب تقویت بنیه دفاعی و نظامی باشد، اشکال ندارد.
شرط بندی و ایجاد جنگ بین حیوانات
سوال: پرورش خروسهای لاری که اصولاً جهت زد و خورد تن به تن، بین دو خروس و با حضور جمعیتی زیاد و شرط بندی کلان صورت میگیرد، آیا صحیح است؟
جواب: صِرف پرورش آنها فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی شرط بندیِ مذکور، جایز نمیباشد.
مسابقات ورزشی و دریافت پول
سوال: شرکت در مسابقه ای که از خود بازیکنان پول جمع کرده و از آن پول به برنده جایزه میدهند اشکالی دارد؟
جواب: اگر از بازنده چیزی بگیرند که به برنده بدهند، همان شرط بندی حرام است؛ لکن اگر برگزارکنندهی مسابقه، مبلغی را از شرکت کنندگان به عنوان حق الزحمه و شرط شرکت در مسابقه برای خودش دریافت کند، و بعد از مالکیت، با مال خود جایزه بخرد، مانعی ندارد.
برنده و بازنده بازی
سوال: اگر در راستای یک بازی ورزشی (فوتبال،فوتبال دستی،شطرنج و ….) هر یک از شرکت کنندگان در بازی به مقدار مشخصی (برابر) پول بگذارد، تا برنده به جایزه برسد، آیا جایزه آن مسابقه حلال است؟
جواب: در فرض سؤال، قمار و حرام است.
تخته نرد
سوال: حکم بازی با تخته نرد چیست؟
جواب: اگر نرد عرفاً از آلات قمار محسوب شود، بازی با آن مطلقاً حتی بدون شرط بندی حرام است.
جایزه به مشتری
سوال: بعضی از شرکتها برای جلب مشتری در بین خریداران خود قرعه کشی کرده و هدایای بعضاً گران قیمت اهدا میکنند، از لحاظ شرعی چه حالتی دارد؟
جواب: جایزه دادن به خریداران با قرعه مانع ندارد.
خرید و فروش مکمّلهای دارویی
سوال: حکم خرید وفروش مکمّلهای دارویی و ورزشی چیست؟
جواب: اگر منع قانونی نداشته باشد، در صورتی که اطمینان به وجود چیزی در آن که خوردنش حرام است ندارد، فی نفسه اشکال ندارد.
عرفی بودن آلت قمار
سوال: اگر بعضی از وسیلههای بازی در شهری از آلات قمار محسوب شوند، ولی در شهر دیگری از آلات قمار محسوب نشوند، آیا بازی با آنها جایز است؟
جواب: باید عرف هر دو مکان رعایت شود، به این معنی که اگر آن وسیلهها در یکی از دو شهر از آلات قمار محسوب شوند، و در گذشته هم در هر دو مکان از آلات قمار بوده اند، در حال حاضر هم بازی با آنها حرام است.
صرف زیاد وقت برای ورزش
سوال: بعضی از جوانان ساعات بسیاری از وقت خود را اختصاص به ورزش میدهند، آیا این عمل جایز است؟
ج. ورزش فی نفسه مانعی ندارد، بلکه در مواردی دارای رجحان نیز میباشد. ولی بر جوانان لازم است که از وقت خود حداکثر استفاده را بکنند، و ورزش و امثال آن مانع از تحصیل علم و فراگیری معارف نگردد، به ویژه معارف دینی که بر هر مسلمانی لازم است.
بخت آزمایی و قرعه کشی
سوال: آیا برگزاری مراسم بخت آزمایی و قرعه کشی و اعطاء بخشی از درآمد حاصله به عنوان جایزه به نفر برنده به منظور تشویق عموم مردم برای شرکت در قرعه کشی و صرف ما بقی درآمد حاصله به امور خیریه و ایجاد طرحهای تولیدی و حمایت از کارآفرینان جوان جایز است یا خیر؟
جواب: اگر به این نحو باشد که برای شرکت مردم در کار خیر، قبضهایی صادر کنند، و در قبال دریافت مبلغی، رسید آن را به مردم بدهند، و برای تشویق آنها قرعهکشی کنند، و جایزه ای بدهند، اشکالی ندارد.
پرداخت هزینه سالن ورزشی توسط تیم بازنده
سوال: در شهر ما بازیهای فوتبال داخل سالن ورزشی به گونه ای هست که” تیم بازنده” باید هزینهی وقت بازی (هزینه ای که بابت وقت گرفته شده باید به مسئول سالن پرداخت شود ) را پرداخت کند. آیا این کار مشکلی ندارد ؟
جواب: اگر بازنده، از جهت باخت، هزینه بازی را میپردازد، جایز نیست.
نقل شده از شبکه اجتهاد به نشانی http://ijtihadnet.ir